Odkrywamy tajemnice etykiety wina niemieckiego

Czytanie etykiety wina niemieckiego może przypominać próbę rozszyfrowania starożytnego manuskryptu – jest ona pełna tajemniczych terminów i specyfikacji. Jednakże, gdy zagłębisz się w szczegóły, odkryjesz, że to wcale nie musi być takie trudne. Pozwól, że poprowadzimy Cię przez labirynt informacji, abyś mógł w pełni cieszyć się niemieckim winem.

Etykiety win niemieckich. Najważniejsze informacje

Etykiety niemieckich win są złożone, ale zawierają dużo informacji – standardowo dostarczają więcej informacji niż etykiety jakiegokolwiek innego kraju. Pojedyncza etykieta może zawierać (między innymi) nazwę i lokalizację producenta, słodycz wina, odmianę winogron, stopień dojrzałości winogron w momencie zbioru, nazwę wioski i winnicy, z której pochodzą winogrona oraz informację, czy wino było butelkowane w winnicy, czy poza nią.

Do podstawowych informacji jednak należą:

1. Nazwa producenta

2. Region – w Niemczech znajduje się 13 regionów winiarskich.

3. Odmiana winogron – wina niemieckie często powstają z jednego szczepu winogron.

4. Klasyfikacja jakości – system klasyfikacji mówi wiele o jakości i słodyczy wina.

5. Poziom słodyczy – wina niemieckie są bardzo zróżnicowane pod kątem słodyczy – od intensywnie wytrawnych, przez półwytrawne, aż po słodkie i bardzo słodkie.

6. Rocznik

7. Objętość alkoholu

8. Informacje dodatkowe – Czasem producenci dzielą się szczegółami na temat metody produkcji czy rekomendacji dotyczących serwowania itp.

Klasyfikacja win niemieckich

Kategorie jakości niemieckiego wina zależą od dojrzałości (słodkości) winogron w momencie zbioru. Im bardziej dojrzałe winogrona, tym są słodsze i tym samym zawierają większą ilość naturalnego cukru w ​soku. Im więcej cukru w ​​soku, tym większa ilość naturalnego alkoholu w winie. To naturalny poziom alkoholu w winie określa kategorię jakości wina.

Za ocenę jakości odpowiadają zazwyczaj regionalne organizacje regulacyjne i rządowe komisje ds. kontroli jakości. Niemieckie prawo winiarskie wymaga od producentów podawania na etykiecie kategorii jakości wina, przy czym każda kategoria gwarantuje określone minimalne standardy jakości.

1. Deutscher Wein – to kategoria win stołowych. Produkowane są wyłącznie z winogron uprawianych na terenie Niemiec. Wymagana jest całkowita zawartość alkoholu co najmniej 8,5% obj., ale nie więcej niż 15% i zawartość cukru resztkowego co najmniej 3,5 g/l. Rocznik nie musi myć podany na etykiecie.
2. Landwein – to wino z chronionym oznaczeniem geograficznym. Co najmniej 85% winogron musi pochodzić z regionu Landwein. Produkowane jest zazwyczaj w stylu wytrawnym.
   
3. Qualitätswein – prawie trzy czwarte wszystkich niemieckich win produkowanych jest w tej kategorii. Pchodzą z jednego z 13 określonych regionów winiarskich w kraju i dzielą się na 3 kategorie: trocken (wytrawne), halbtrocken (półwytrawne) oraz süss (słodkie).
4. Prädikatswein – identyfikują one niemieckie wina najwyższej jakości. Produkowane są z w pełni dojrzałych owoców i muszą być produkowane wyłącznie z niemieckich winogron uprawianych w jednym z 13 regionów winiarskich. Wina te są całkowicie naturalne – winiarz nie może dodawać do soku winogronowego żadnych dodatkowych składników (takich jak cukier czy drożdże).
   Prädikatsweins podzielone są na 6 różnych podkategorii, które są określone przez dojrzałość winogron (lub wagę moszczu) w momencie zbioru.

• kabinett – wino wyprodukowane z całkowicie dojrzałych winogron, może być wytrawne do średnio-słodkiego;
• spätlese – wino z dojrzałych winogron z późnego zbioru, może być wytrawne do średnio-słodkiego;

• auslese – wino wykonane z wyselekcjonowanych kiści bardzo dojrzałych winogron. Może być wytrawne, ale często jest półsłodkie lub słodkie;
• beerenauslese – wino wytwarzane z przejrzałych, selekcjonowanych winogron, często dotkniętych szlachetną pleśnią. Z nich powstaje tylko wino słodkie;
• trockenbeerenauslese – wino produkowane wyłącznie z winogron dotkniętych szlachetną pleśnią. To bardzo słodkie, deserowe wino;
• eiswein – wino wytwarzane z przejrzałych, selekcjonowanych winogron, często dotkniętych szlachetną pleśnią (tak jak beerenauslese), ale dodatkowo winogrona muszą być naturalnie zmrożone na winorośli (zbiór po przymrozkach) i wyciśnięte, gdy są jeszcze w stanie stałym.

VDP – Verband Deutscher Prädikats- und Qualitätsweingüter

To stowarzyszenie najlepszych producentów win w Niemczech, które wprowadziło własną klasyfikację opierającą się na jakości winnic, podobną do francuskiego systemu. Członkostwo jest dobrowolne, ale wymaga przestrzegania rygorystycznych standardów znacznie wykraczających poza te wymagane przez niemieckie prawo winiarskie.

Stowarzyszenie stworzyło własny system jakości wina, oparty na klasyfikacjach winnic Grosse Lage i Erste Lage (podobnie jak francuskie Grand Cru i Premier Cru).

1. VDP.GUTSWEIN – wina podstawowej jakości, produkowane z winogron pochodzących z ogólnie określonych obszarów winiarskich. Są to wina solidne, reprezentujące podstawowy poziom oferty winiarni należących do VDP, odzwierciedlające regionalny charakter.
2. VDP.ORTSWEIN – wina pochodzące z konkretnych miejscowości, które wyrażają charakter i typowość danego terroir. Są to wina z wyższej półki, produkowane z winogron uprawianych w specyficznych lokalizacjach, co pozwala na uzyskanie bardziej złożonego i bogatego smaku.
3. VDP.ERSTE LAGE – wina pochodzące z wyselekcjonowanych, wysokiej jakości winnic klasyfikowanych jako pierwszej klasy. Te wina są produkowane z najlepszych parceli, często w małej ilości. Reprezentują wyrafinowanie, unikalność i specyficzne cechy swojego terroir.

   

4. VDP.GROSSE LAGE – najwyższa kategoria w klasyfikacji, odpowiadająca winom z absolutnie najlepszych winnic, oferujących wyjątkowe warunki dla uprawy winorośli. Wina z tej kategorii są uznawane za flagowe produkty swoich winnic, odzwierciedlające szczyt możliwości danego terroir. Wina te muszą spełniać najwyższe standardy jakości i są często produkowane w bardzo ograniczonych ilościach.

Logo VDP, czyli czarny orzeł, wykorzystywane jest wyłącznie w przypadku najlepszych winnic w Niemczech – małych, starannie wyznaczonych obszarów o wyraźnej charakterystyce specyficznej dla danego miejsca. Plony na tych terenach są ograniczone.

Klasyfikacja VDP jest unikalna i różni się od ogólnie przyjętego w Europie systemu AOC/AOP, skupiając się bardziej na pochodzeniu winogron i terroir, niż na sztywnych przepisach dotyczących uprawy i produkcji win. Przez wielu jest postrzegana jako próba przywrócenia niemieckiemu winiarstwu dawnej sławy.

Poziom słodyczy wina

Smak i styl pod względem słodyczy wina zależą od winiarza, a więc są całkowicie niezależne od winogron. Nie należy tego mylić z kategorią jakości i dojrzałością winogron w momencie zbioru. Na etykiecie można wskazać, czy wino jest wytrawne, czy słodkie.

• Trocken – wino wytrawne bez wyczuwalnej słodyczy. Nie zawiera więcej niż 9 g cukru resztkowego na litr.
• Halbtrocken – wino półwytrawne. Zawiera nieco więcej cukru resztkowego niż wina trocken, zazwyczaj między 9 a 18 g na litr, co daje mu delikatną słodycz.
• Süss – te wina charakteryzują się wysoką zawartością cukru resztkowego, co sprawia, że są intensywnie słodkie. W ramach tej kategorii znajdują się również wina z określonych kategorii Prädikatswein, które naturalnie mieszczą się w słodszym spektrum.

Sprawdź też! Skąd się bierze w winie cukier? Czyli o co chodzi z tym cukrem resztkowym?

W 2000 roku wprowadzono dwie nowe klasyfikacje win wytrawnych classic i selection. Winiarze mogą produkować te wina, pod warunkiem, że mają one ponadprzeciętną jakość, harmonijnie wytrawny smak i są zrobione z tradycyjnych odmian winorośli, takich jak riesling, silvaner, rivaner lub burgunder.

• 

W przypadku win oznaczonych jako selection winogrona muszą pochodzić z konkretnej winnicy (jest ona podana na etykiecie) i być zbierane ręcznie.

Ponieważ wszystkie wina classic i selection są harmonijnie wytrawne, określenia trocken i halbtrocken na etykiecie są zbędne.

Co jeszcze znajdziesz na etykiecie?

Oprócz niezwykle istotnych informacji, które już potrafisz odczytać, na etykiecie znajdziesz też szereg dodatkowych terminów w języku niemieckim, które również warto poznać. Oto najpopularniejsze z nich:

• Einzellage: pojedyncza winnica
• Erste Lage: winnica wysokiej jakości, podobna do Premier Cru
• Erzeugerabfüllung: wino butelkowane przez producenta
• Goldkapsel: najlepsze wino producenta
• Grosslage: kolekcja winnic
• Grosse Lage: najwyższej jakości winnica, podobna do Grand Cru
• Grosses Gewächs: wino wytrawne z winnicy Grosse Lage
• Liebfraumilch: wino półsłodkie
• Rotwein: wino czerwone
• Rotling: wino różowe produkowane z czerwonych i białych winogron
• Sekt: wino musujące
• Weingut: winnica
• Weinkellerei: winiarnia
• Weissherbst: wino różowe produkowane z jednej odmiany winorośli czerwonej
• Weisswein: wino białe
• Winzergenossenschaft: spółdzielnia winiarzy

Konrad Bukowski

(fot. depositphotos)