Chcesz kupić dobre wino? Zacznij od apelacji!

Apelacja. Tajemnicze słowo . Czy to to samo co nazwa wina? A może jest to region lub podregion, z którego pochodzi wino?

Właściwie apelacja po części odnosi się do wszystkich tych rzeczy, w zależności od tego, jak jest używana i gdzie się znajduje. Tak naprawdę każdy kraj określa, co definiuje apelację, stąd różnice.

Zrozumienie apelacji wina to jeden z elementów wiedzy o tym, co tworzy wino wysokiej jakości. Usiądź zatem wygodnie, nalej sobie kieliszek czegoś dobrego i zanurz się z nami w świecie apelacji win.

Apelacja – co to właściwie jest?

Apelacja to konkretny region geograficzny (ustanowiony prawnie), w którym uprawia się winogrona na wino. Każda apelacja ma określone zasady i regulacje dotyczące procesu produkcji wina. Zasady te są przestrzegane na mocy przepisów apelacyjnych w celu ochrony procesów winiarskich i utrzymania określonej jakości produkcji wina.

Apelacje mogą mieć różną wielkość – to nie ma znaczenia. Niektóre są bardzo małe, jak np. Château-Grillet AOC w dolinie Rodanu we Francji o powierzchni 8,5 akra, która jest w całości własnością jednej winnicy i obejmuje tylko jedną winnicę.

Koncepcja apelacji jest bardzo istotna szczególnie dla europejskich winnic, zwłaszcza w takich krajach jak Francja, Włochy i Hiszpania, które słyną z produkcji win.

W samej Francji istnieje 360 apelacji, więc zdecydowanie traktują to bardzo poważnie. Tam Appellation d’Origine Contrôlée, czyli system AOC, zawiera zasady dotyczące tego, jakich odmian winogron można używać, dojrzałości owoców, minimalnej zawartości alkoholu, a nawet tego, jak gęsto można sadzić winnicę i ile może ona przynieść plonów. Tam apelacja odnosi się nie tylko do miejsca uprawy winogron, ale także do rodzaju wina.

Winiarze muszą przestrzegać rygorystycznych zasad podczas całego procesu, aby uzyskać pieczęć apelacyjną na etykietach swoich win.

Poza Europą te zasady są o wiele luźniejsze i tam winnice są w stanie znacznie łatwiej produkować masowo wina niż na Starym Kontynencie.

Jaki jest cel apelacji?

Wszelkie rygorystyczne wytyczne w obrębie danej apelacji są egzekwowane głównie z myślą o konsumentach. Wina z określonej apelacji uważane są za wyższej jakości. Mówią jasno; „możesz mnie ze spokojnym sercem kupić, spełniam wszystkie niezbędne wymogi!”.

Poznanie apelacji win jest ważną umiejętnością nie tylko dla sommelierów i kolekcjonerów win. Nawet dla statystycznego miłośnika wina będzie to niezbędna informacja, znak, że być może na półce sklepowej znalazł coś wyjątkowego.

Apelacje win z Unii Europejskiej

Wina w Unii Europejskiej otrzymują oznaczenie geograficzne (GI), które znajdziemy na etykiecie. Dzięki temu konsument dowiaduje się, gdzie uprawiano winogrona.

Wina z oznaczeniem geograficznym dzieli się następnie na dwie kategorie jakości:

• ChnP – wina z chronioną nazwą pochodzenia
• ChOG – wina z chronionym oznaczeniem geograficznym

Aby zostać objętym ChNP lub ChOG, winiarze muszą przestrzegać surowych przepisów obowiązujących w regionie.

Każdy europejski region winiarski ma swoje własne nazwy ChNP i ChOG, które są umieszczone na butelce. Jeśli lubisz wino, prawdopodobnie zauważyłeś już akronimy typu DOC lub DO na swojej ulubionej etykiecie.

Włochy

Włoscy winiarze używają kodów Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG) i Denominazione di Origine Controllata (DOC). Tradycyjnym określeniem win ChOG jest Indicazione Geografica Tipica (IGT).

• Sprawdź! Jak czytać etykiety win włoskich?

Francja

We Francji tradycyjnym określeniem ChNP na etykietach jest Appellation D’origine Contrôlée/Protégée – AOC/AOP.

Wino w tej apelacji najprawdopodobniej będzie pochodzić z jednego z ich najlepszych regionów, takiego jak Dolina Loary, Bordeaux, Rodan lub Alzacja. Będzie także musiało przestrzegać niektórych z najsurowszych zasad obowiązujących w branży winiarskiej.

• Sprawdź! Jak czytać etykiety win francuskich?

Hiszpania

Tu istnieje kilka oznaczeń na etykiecie odnoszących się do ChNP, ale najczęściej spotka się Denominación de Origen Calificada (DOCa) i Denominación de Origen (DO).

Hiszpańscy winiarze muszę dużą uwagę zwracać szczególnie na starzenie wina, ponieważ ich system klasyfikuje wino również ze względu na czas dojrzewania.

• Sprawdź! Jak czytać etykiety win hiszpańskich?

Apelacje win z Nowego Świata

Apelacje win produkowanych w Stanach Zjednoczonych, RPA, Australii, Nowej Zelandii, Chile, odnoszą się po prostu do położenia geograficznego miejsca uprawy winogron.

Te kraje mają również swoje własne nazwy tych terminów, choć w przeciwieństwie do win europejskich, nie zawsze są one umieszczane na etykietach:

• Kanada: VQA – Vintners Quality Alliance
• Australia: AGI – Australian Geographical Indications
• Argentyna: DO – Denominación de origen
• USA: AVA – American Viticultural Area
• RPA: WO – Wine of Origin

Czy wina z apelacją są rzeczywiście lepsze?

Powszechnie uważa się, że regiony te produkują wino najlepszej jakości na świecie, choć obecnie nie wszyscy się z tym zgadzają.

Wina z apelacjami niekoniecznie muszą być zawsze lepsze od tych bez apelacji, ale jest to czynnik, który po prostu uwiarygodnia wino. Jest potwierdzeniem, że spełniono określone standardy winiarskie i gwarantuje jakość wina.

Z tego też powodu, szukając dobrego wina w markecie lub pobliskim dyskoncie, warto bliżej przyjrzeć się etykiecie i sprawdzić, czy znajduje się na niej informacja o apelacji.

Konrad Bukowski

(fot. depositphotos)