Akademia
Prosecco – idealne wino na ciepłe dni. Co warto o nim wiedzieć?
Prosecco na ogół kojarzy się z komercyjnym, prostym winem musującym – warto jednak wiedzieć, że niejedno ma oblicze. Sklepy oferują szeroki wachlarz prosecco – od prostych, idealnych na imprezę butelek, po bardziej eleganckie i klasyczne na romantyczną kolację.
Cieszy fakt, że jako konsumenci mamy coraz większy dostęp do najlepszych włoskich win. Jakościowe prosecco mają lepsze bąbelki i obniżony poziom cukru, co pokazuje terroir, jakość i styl. Jednak w tych prostszych winach też nie ma nic złego. Ważne, że świat prosecco ma wiele do zaoferowania i do odkrycia.
Czym jest prosecco?
Prosecco to włoskie wino musujące. Pochodzi z północno-wschodnich Włoch, a jego kolebką jest niewielki region w Veneto, zwany Conegliano Valdobbiadene.
Nazwa Prosecco od 2009 roku jest chronioną nazwą pochodzenia geograficznego i jest zarezerwowana tylko dla win wyprodukowanych w dwóch regionach: Wenecji Euganejskiej i Wenecji Julijskiej . Wytwarzane jest z co najmniej 85% odmiany glera (dawniej szczep ten był nazywany po prostu prosecco). Umiarkowanie wysoka kwasowość winogron sprawia, że idealnie nadają się na wino musujące. Powstają z nich wina lekkie do średnio treściwych o aromacie melonów, gruszek, brzoskwiń i białych kwiatów.
Pozostałe 15% to najczęściej odmiany chardonnay albo pinot grigio. Trzeba pamiętać, że winogrona inne niż glera nie mogą stanowić więcej niż 15% mieszanki. Jeśli tak jest, to już nie jest to prosecco.
W przypadku prosecco wytrawnych zawartość alkoholu waha się między 18,5% a 12,5% – w zależności od stylu i ilości cukru resztkowego.
Czym różni się prosecco od szampana?
Kluczową różnicą między prosecco a szampanem jest sposób wytwarzania bąbelków. Najdroższą i najbardziej znaną techniką jest metoda tradycyjna. Polega ona na tym, że wino przechodzi drugą fermentację w butelce – dodaje to złożoności i dodatkowych nut smakowych, takich jak tosty (zwłaszcza gdy wino jest starzone). Taką metodą jest produkowany szampan.
W przypadku większości prosecco druga fermentacja odbywa się w dużym zbiorniku. Mówimy tu więc o metodzie zbiornikowej charmat – jest tańsza, szybsza i mniej pracochłonna niż metoda tradycyjna. Dodatkowo nie zmienia bardzo profilu wina i pozwala zachować zapach oraz świeżość odmiany glera.
Warto też wiedzieć, że wiele win, w tym wina musujące, jest objętych ochroną. Zwykle są one chronione w zależności od regionu, w którym zostały wyprodukowane. Szampan jest tego dobrym przykładem. Tylko wino musujące z regionu Szampanii we Francji może w świetle prawa nazywać się szampanem, z kolei prosecco jest z Włoch. Europa jest pełna takich „nazw chronionego pochodzenia”.
- Sprawdź! Whiskey Spritz z prosecco
Ostatnią znaczącą różnicą są odmiany winorośli wykorzystywane do produkcji wina. Szampan powstaje z chardonnay, pinot noir i pinot neunier, a prosecco ze wspomnianej wcześniej odmiany glera.
Jak wybierać prosecco?
Należy zwrócić uwagę na etykietę i szukać akronimów DOC i DOCG. Zapewne już nie raz widziałeś je na włoskich butelkach. Obie kategorie opierają się na sposobie uprawy winogron, miejscu ich uprawy, procesie produkcji itp. Ich celem jest wyróżnienie win o szczególnej i najwyższej jakości. Co jednak dokładnie oznaczają?
- DOCG (Denominazione d’Origine Controllata e Garantita) odnosi się do win produkowanych według według ściśle określonych, bardzo rygorystycznych norm. Wina oznaczone jako DOCG są bardzo wysokiej jakości. Prosecco pochodzi ze znacznie mniejszego regionu Veneto-Fruili, położonego między miastami Conegliano i Valdobbiadene, i jest lokalnie znane jako Prosecco Superiore DOCG.
- Z kolei kategoria DOC (Denominazione d’Origine Controllata) nie ma aż tak restrykcyjnych przepisów, ale wciąż wyznacza szereg norm, które mają gwarantować dobrej jakości wino. Większość Prosecco z regionów Veneto i Friuli we Włoszech to DOC.
Poziom musowania i słodyczy prosecco
Nie wszystkie prosecco musują tak samo – i tu żywość bąbelków może być nieco inna. Prosecco może być frizzante (półmusujące) lub spumante (w pełni musujące). Te pierwsze mają niższe ciśnienie atmosferyczne (1–2,5 bara) i są często tańsze od prosecco spumante. W pełni musujące prosecco ma wyższe ciśnienie atmosferyczne (5 barów) i jest traktowane jako niedroga alternatywa dla szampana.
- Sprawdź! Sałatka owocowa na prosecco
Poziom słodyczy prosecco też może znacząco się od siebie różnić. W przypadku prosecco DOC występuje w 4 poziomach:
- brut – prosecco wytrawne
- extra dry – prosecco półwytrawne
- dry – prosecco półsłodkie
- demi-sec – prosecco słodkie
Jeśli mowa o prosecco DOCG, wyróżniamy tu tylko trzy pierwsze poziomy.
Jak przechowywać i serwować prosecco?
Prosecco należy przechowywać do roku w chłodnym, suchym miejscu, w temperaturze ok. 10-12°C. Nie zostawiaj go w lodówce na dłużej niż kilka dni. Grozi to wysuszeniem korka, co może zepsuć bąbelki.
Prosecco należy pić bezwzględnie schłodzone. Idealna temperatura serwowania wynosi ok. 6-7°C. Włóż swoje prosecco do lodówki na kilka godzin i gotowe!
Dowiedz się więcej! Jak serwować wino musujące?
Tomasz Lipiński
(fot. depositphotos)