Akademia
Czy kawa, podobnie jak wino, wyraża swoje terroir?
W świecie winiarskim bardzo dużo mówi się o terroir. Ten termin odnosi się do wyjątkowej kombinacji czynników środowiskowych, które nadają konkretnej winnicy jej styl. Czynniki te obejmują klimat, rodzaj gleby i topografię.
To właśnie terroir ostatecznie decyduje o charakterze win produkowanych w danej winnicy. Innymi słowy, miejsce, w którym uprawia się winogrona, jest jednym z ważniejszych elementów wina i tym, co odróżnia je od innych. Okazuje się, że z kawą jest identycznie. Ziarna kawowca, podobnie do winogron, uprawiane są w określonym regionie i podlegają panującym tam warunkom klimatycznym i glebowym. Ale czy nasza filiżanka porannej kawy jest w stanie wyrazić terroir tak jak wino?
Smak kawy a terroir
Doktor H.C. Bittenbender, profesor i specjalista ds. kawy na Uniwersytecie Hawajskim przeprowadził pięcioletnie badanie 15 odmian Arabiki w lokalizacjach od ciepłych do chłodnych na Wyspach Hawajskich. To, co odkrył, było zaskakujące: miejsce uprawy kawy miało większy wpływ na jej smak niż odmiana kawy.
- Mikroklimat
Specyficzne warunki klimatyczne, takie jak temperatura, wilgotność i nasłonecznienie, wpływają na rozwój owoców kawowca. Na przykład chłodniejsze noce i ciepłe dni sprzyjają powstawaniu kwasowości w kawie.
- Rodzaj gleby
Skład mineralny gleby, w której rosną rośliny, ma kluczowe znaczenie. Przykładowo, gleby wulkaniczne mogą nadawać kawie bardziej intensywny smak.
Czy kawa, podobnie jak wino, wyraża swoje terroir?
Wyższe wysokości sprzyjają rozwojowi złożonych smaków w kawie i winie. Uprawy w niższych rejonach mogą prowadzić do powstawania łagodniejszych, słodszych profili smakowych.
Kawa, podobnie jak wino, odzwierciedla unikalne cechy miejsca, w którym jest uprawiana. Oto kilka przykładów kaw z różnych regionów świata, które pokazują, jak terroir wpływa na ich smak i charakter.
Sprawdź też! Kawa we dwoje, czyli jak życie nabiera aromatu
AMERYKA ŁACIŃSKA
Kawa z tego regionu często ma nuty czekoladowe i orzechowe, co zawdzięcza specyficznym warunkom klimatycznym i glebowym. Na przykład kawa z Kolumbii jest znana z dobrze zrównoważonego smaku, z nutami karmelu i orzechów.
Kolumbia
- Huila – kawa z tego regionu ma zrównoważony profil smakowy z nutami karmelu, czerwonych owoców i cytrusów, a także średnią do wysokiej kwasowość i aksamitne ciało.
- Antioquia – kawy z tego regionu są znane z pełnego ciała i nut czekolady, orzechów oraz delikatnych owocowych akcentów. Mają średnią kwasowość.
- Nariño – kawa z Nariño jest bardzo aromatyczna, z nutami jaśminu, cytrusów i karmelu. Charakteryzuje ją wysoka kwasowość i złożony, żywy profil smakowy.
Brazylia
- Minas Gerais – kawa z Minas Gerais ma pełne ciało z niską kwasowością i nutami czekolady, orzechów oraz karmelu. Jest gładka i zrównoważona.
- São Paulo – kawa z tego regionu jest często słodka i kremowa, z nutami mlecznej czekolady, orzechów i delikatnymi owocowymi akcentami. Ma średnie ciało i niską kwasowość.
- Bahia – kawa z Bahia charakteryzuje się łagodnym, ale złożonym smakiem z nutami czekolady, karmelu i owoców tropikalnych. Ma średnią kwasowość.
AFRYKA
Kawa z Afryki, szczególnie z Etiopii i Kenii, słynie z owocowych i kwiatowych aromatów, wynikających z dużej wysokości upraw i bogatej w minerały gleby. Etiopskie kawy mogą mieć nuty jagód, cytrusów i kwiatów, podczas gdy kenijskie kawy charakteryzują się intensywną kwasowością i nutami czarnej porzeczki.
Sprawdź też! Kawa. 5 powodów, dla których ją tak kochamy!
Etiopia
- Sidamo – kawa z tego regionu ma delikatne, kwiatowe aromaty z nutami cytrusów, często przypominające bergamotkę. Charakteryzuje się wysoką kwasowością i lekką, ale złożoną strukturą.
- Yirgacheffe – ta kawa jest znana ze swoich wyraźnych kwiatowych i herbacianych aromatów oraz jasnych, owocowych smaków, takich jak jagody i cytrusy. Ma wysoką kwasowość i czysty, jasny profil.
- Harrar – kawa z Harrar charakteryzuje się intensywnymi owocowymi nutami, często przypominającymi jagody, a także nutami czekolady i przypraw. Ma pełne ciało i złożoną strukturę.
Kenia
- Nyeri – kawa z Nyeri jest znana z intensywnej, winnej kwasowości i głębokich owocowych smaków, takich jak czarna porzeczka, jagody i cytrusy. Ma średnie ciało.
- Kiambu – kawa z Kiambu ma żywą kwasowość z nutami cytrusów, pomidorów i ciemnych jagód. Charakteryzuje ją pełne ciało i bogaty, złożony smak.
- Kirinyaga – kawa z tego regionu jest bardzo soczysta, z nutami owoców cytrusowych, czerwonych owoców i delikatnych przypraw. Jej znak rozpoznawczy to wysoka kwasowość i jasny, czysty profil smakowy.
AZJA
Tutaj dominują cięższe, ziemiste smaki, które są efektem wilgotnego klimatu i specyficznych metod obróbki. Na przykład kawa z Indonezji, szczególnie z Sumatry, jest znana z pełnego ciała, niskiej kwasowości i ziemistych, ziołowych nut.
Jemen
- Matari – kawa z Matari jest intensywna i pełna, z nutami ciemnych owoców, czekolady i przypraw. Ma wysoką kwasowość i złożony profil smakowy.
- Haraaz – kawa z Haraaz ma unikalny smak z nutami kwiatów, czerwonych owoców i czekolady. Średnia do wysokiej kwasowość i bogate ciało to jej cechy szczególne.
Sprawdź też! Kopi luwak – blaski i cienie najdroższej kawy na świecie
Indonezja
- Sumatra – kawa z tego regionu znana jest z pełnego ciała, niskiej kwasowości i ziemistych, ziołowych nut. Często ma smaki przypraw, czekolady i tytoniu.
- Jawa – kawa z Jawy ma gładkie, pełne ciało z nutami czekolady, orzechów i ziemistych tonów. Dodatkowo charakteryzują ją niska kwasowość i łagodny profil smakowy.
- Sulawesi – kawa z Sulawesi ma pełne ciało, niską kwasowość i złożone smaki przypraw, ciemnej czekolady i ziemistych nut. Jest bogata i intensywna.
Tomasz Lipiński
(fot. depositphotos)