Prawdziwe różnice między winem Starego Świata a Nowego Świata

Ludzie często mówią o winie ze Starego Świata i winie z Nowego Świata. Ten podział może wprowadzić sporo zamieszania dla tych, którzy przygodę zwaną winem dopiero zaczynają. Jaka jest między nimi różnica i czy w ogóle takie rozdzielenie jest nam potrzebne?

Stary Świat i Nowy Świat – zasadniczo te dwa terminy odnoszą się do regionu, w którym wino zostało wyprodukowane. Jest to jednak duży skrót myślowy, bo zwroty obejmują znacznie więcej niż tylko regionalny nacisk.

Czym jest Stary i Nowy Świat?

Mówiąc ogólnie, Nowy Świat i Stary Świat sprowadzają się do miejsc, z których wywodzą się współczesne tradycje winiarskie.

• Stary Świat – odnosi się do krajów Europy, basenu Morza Śródziemnego i niektórych położonych na Bliskim Wschodzie. Obejmuje m.in: Francję, Hiszpanię, Włochy, Niemcy, Portugalię, Austrię, Grecję, Liban, Izrael, Chorwację, Gruzję, Rumunię, Węgry oraz Szwajcarię. Są to miejsca, z których eksportowano wina, winogrona, winiarzy i tradycje do innych krajów.

• Nowy Świat – odnosi się do regionów, do których uprawa winorośli została sprowadzona z Europy w okresie kolonizacji. Obejmuje Stany Zjednoczone, Nową Zelandię, Argentynę, Chile, Australię i Republikę Południowej Afryki. Z biegiem czasu rodzimi winiarze odrzucili wiele starych, europejskich sposobów wytwarzania wina i rozwinęli własne metody produkcji. Tak narodziło się nowe wino świata!

Stary Świat vs Nowy Świat – czy smak wina naprawdę się różni?

Ze względu na różnice klimatyczne, zasobność gleby i inne czynniki środowiskowe między Starym a Nowym Światem, powstają nieco inne wina.

Styl wina Starego Świata jest opisywany jako lżejszy, o wyższej kwasowości i subtelnej owocowości. Te wina na ogół mają mniej alkoholu i bardziej ziemisty posmak. Z kolei wina z Nowego Świata są zwykle pełniejsze, zawierają więcej alkoholu, mają niższą kwasowość i są znacznie bardziej dojrzałe na podniebieniu.

Przyjmujemy, że powyższe cechy są typowe dla Nowego i Starego Świata, ale w żadnym wypadku nie są regułą. Przykładowo we Włoszech jest kilka gorących miejsc i, mimo że należą do Starego Świata, powstają tam bogate, owocowe wina. Z kolei w Kanadzie panuje chłodny klimat, więc wina kanadyjskie siłą rzeczy będą przypominały te bardziej europejskie. Tak więc zamiast szczególnie przywiązywać się do tego, na jakim kontynencie powstają dane wina, lepiej zwrócić uwagę na lokalne tradycje, terroir i panujący klimat w danym regionie.

Warto też wziąć pod uwagę, że wraz ze wzrostem temperatur na całym globie wszystkie regiony winiarskie stają się coraz gorętsze, zarówno w Starym, jak i Nowym Świecie. Nierzadko zdarza się, że wina ze Starego Świata osiągają stosunkowo wysokie wartości ABV ze względu na ocieplający się klimat.

Z drugiej strony równie często można znaleźć wina z Nowego Świata o niższej zawartości alkoholu i mocniejszej kwasowości, co z kolei jest spowodowane preferencjami konsumentów. Winiarze specjalnie szukają miejsc pod uprawy winorośli w wyżej położonych rejonach, gdzie warunki sprzyjają uprawie winogron o wyższej kwasowości.

Poczuj to sam!

Aby samemu doświadczyć klasycznych różnic, warto sięgnąć po dwa wina z tej samej odmiany winorośli z klasycznych regionów Starego i Nowego Świata. Szczególnie polecamy zestawić ze sobą chardonnay, pinot noir, sauvignon blanc oraz cabernet sauvignon. To będzie naprawdę ciekawa przygoda!

Pozostałe różnice między Nowym a Starym Światem

Istnieje jeszcze kilka małych różnic, które może tak wielkiego znaczenia nie mają, ale warto nich wiedzieć.

1. Różnice w nazwie

Wina Starego Świata są zwykle nazywane na cześć samych regionów winiarskich. Koronnymi przykładami są Bordeaux z Francji, Rioja z Hiszpanii i Chianti z Włoch. Z kolei wina z Nowego Świata są zwykle nazywane na cześć głównego winogrona, z którego są wytwarzane.

2. Proces produkcji

W Starym Świecie jest więcej zasad i przepisów, które dyktują praktyki winiarskie i ostatecznie kształtują styl wina. Istnieją zapisy kontrolujące jakość i rodzaj wina, które można uprawiać w niektórych regionach, metody zbioru, minimalną zawartość alkoholu i metody produkcji wina.

Winiarze w Nowym Świecie mogą być bardziej swobodni w procesie produkcji wina. Przy pomocy technologii i nowoczesnych technik są w stanie mieć większą kontrolę nad ostatecznym stylem wina.

Produkcja wina w Nowym Świecie jest też bardziej eksperymentalna – producenci mogą sami planować swoje zbiory, dostosowywać metody produkcji wina i modernizować technologię tak, jak im się podoba.

Dlaczego warto znać różnicę między Nowym a Starym Światem?

Gdy musisz dokonać wyboru wśród bogatej oferty w sklepie z winami lub zdecydować się na coś z rozbudowanej karty win w restauracji, znajomość ogólnych różnic między regionami Starego i Nowego Świata jest pierwszym krokiem do znalezienia tego, czego szukasz.

Może być to też Twoje pierwsze narzędzie do wstępnej dedukcji podczas degustacji w ciemno lub zwykła wskazówka, gdy nagle masz ochotę na konkretny styl wina.

Być może w naszej zglobalizowanej rzeczywistości podział wina na Stary i Nowy Świat może wydawać się bezpodstawny. Skoro zacierają się granice między stylami win, to czy w ogóle warto stosować tego typu rozróżnienia? Kiedy wchodzisz w świat wina i stajesz się jego entuzjastą, warto wiedzieć o czym mowa, bo te terminy pojawiają się zarówno podczas degustacji, jak i w różnego rodzajach artykułach, opisach win oraz w restauracyjnych kartach win.

Tomasz Lipiński

(fot. depositphotos)