Wino różowe. Wszystko, co powinien wiedzieć każdy miłośnik rosé

Różowe wino, znane jako rosé, to coś więcej niż tylko wakacyjny trunek o przyjemnym kolorze. To styl wina z bogatą historią, ogromną różnorodnością i głębokimi korzeniami w najznamienitszych regionach winiarskich Europy. Jego popularność wzrosła w ostatnich dekadach do tego stopnia, że dziś na całym świecie znajdziemy osobne półki w sklepach i osobne sekcje w kartach win poświęcone właśnie rosé.

Ale… czym ono właściwie jest? Jak się je produkuje? Czy różowe wino to po prostu miks czerwonego z białym? A może, jak sądzą niektórzy, to słodki trunek dla tych, co nie przepadają za wytrawnym winem?

Czym tak naprawdę jest różowe wino?

Zacznijmy od obalenia mitów. Nie, większość różowych win NIE powstaje z mieszanki wina białego i czerwonego. Takie połączenia są właściwie wyjątkiem stosowanym głównie w Szampanii.

Również przekonanie, że rosé to zawsze wino półsłodkie lub słodkie, trąci myszką z czasów białego zinfandela. Dziś, zwłaszcza w Europie i wśród ambitnych producentów z Nowego Świata, różowe wina są wytrawne, eleganckie i… pełne charakteru.

Różowe wina potrafią być eleganckie i pełne finezji (fot. depositphotos).

Jak powstaje różowe wino? Trzy główne metody

1. Maceracja

To najczęściej stosowana metoda produkcji rosé. Winogrona są tłoczone, a sok ma krótki kontakt ze skórkami – od kilku godzin do maksymalnie tygodnia. Im krótszy kontakt, tym jaśniejszy kolor wina. Potem sok fermentuje jak klasyczne wino wytrawne.

Rosé powstałe w ten sposób bywa określane jako intencjonalne, ponieważ winogrona są uprawiane i zbierane specjalnie pod kątem produkcji różowego wina, a nie jako „resztki” po czerwonym.

Wariantem tej techniki jest bezpośrednie tłoczenie, w którym sok od razu oddzielany jest od skórek, co pozwala uzyskać wyjątkowo jasne, delikatne wina – często z przewagą nut cytrusowych.

Maceracja to najczęściej stosowana metoda produkcji rosé (fot. depositphotos).

2. Saignée

Francuski termin saignée oznacza „upuszczanie krwi” – i właśnie tak wygląda ten proces. Producent czerwonego wina upuszcza część soku z kadzi z rozgniecionymi winogronami, by reszta fermentowała z większą koncentracją. Upuszczony sok, jaśniejszy i lżejszy, fermentuje osobno jako rosé.

To mniej intencjonalna metoda, ale bardzo popularna w regionach, gdzie królują mocne, taniczne czerwone wina.

3. Kupaż białego z czerwonym (tylko w Szampanii)

Szampan rosé może powstać przez krótką macerację, saignée albo przez rosé d’assemblage – czyli mieszanie białego i czerwonego wina (np. chardonnay z dodatkiem pinot noir lub pinot meunier) przed wtórną fermentacją w butelce.

Poza Szampanią taka technika stosowana jest rzadko – i głównie w winach niższej jakości.

• Czytaj także! Kupażowanie. Dlaczego winiarze mieszają wino?

Niektórzy producenci łączą ze sobą wiele odmian, by w każdym roczniku ich wino smakowało tak samo (fot. depositphotos).

Gdzie powstaje najlepsze rosé?

Francja – światowy lider

Nie ma co się oszukiwać – jeśli mówimy rosé, myślimy Francja. To tu różowe wina osiągnęły status kultowych.

Prowansja

Jeśli twoje rosé jest blade, orzeźwiające i przyjemnie owocowe, to prawdopodobnie pochodzi z Prowansji. Aż 90% eksportu wina z tego regionu to różowe butelki – i to nie bez powodu.

Powstają głównie z odmian grenache, cinsault, mourvèdre i syrah, często z dodatkiem vermentino, a produkcja odbywa się metodą maceracji lub bezpośredniego tłoczenia. Efekt? Jasnoróżowe, lekkie i rześkie wina z nutami cytrusów i czerwonych owoców. Idealne do letnich sałatek, ryb i owoców morza.

Bandol

Rosé z Bandol to zupełnie inna historia – tutejsze rosé, oparte głównie na mourvèdre, potrafi być strukturalne, złożone i… dojrzewające w beczce! To już nie wino na taras, ale na kolację przy świecach. Bogate, mineralne, z potencjałem starzenia.

Tavel (Dolina Rodanu)

Jedyna francuska apelacja, która robi tylko rosé – i to jakie! Intensywne w kolorze, z dłuższą maceracją, większą taniną i ciałem. Główne odmiany to grenache, syrah, mourvèdre i cinsault. To rosé, które nie boi się konkretnego jedzenia.

Dolina Loary

Tutaj rosé bywa lżejsze, bardziej ziołowe, z nutami czerwonych owoców i kwiatów. Cabernet franc i pinot noir (szczególnie w Sancerre) dają winom elegancję i świeżość. Styl od codziennych win do bardziej ambitnych propozycji.

Langwedocja – różowy eksperyment

Ogromny region z mnóstwem stylów – od klasycznych, jasnych i lekkich po bogate i strukturalne wina. Znajdziesz tu także musujące Crémant de Limoux w wersji różowej.

Hiszpania – rosado w natarciu

Navarra

Prawdziwe serce hiszpańskiego rosé. Produkuje się tu zarówno lekkie rosado, jak i bardziej złożone wersje. Najlepsze powstają z wiekowego grenache, ale używa się też tempranillo, cabernet sauvignon i merlot. Wina produkowane są głównie metodą saignée,

Rioja

To wina różowe podlegają tej samej klasyfikacji dojrzewania co czerwone:

• joven (bez starzenia),
• crianza (12 miesięcy, w tym 6 w beczce),
• reserva (24 miesiące, w tym 6 w beczce).

Oznacza to, że możesz się spodziewać rosé z beczki, dojrzalszego i poważniejszego, często z grenache i tempranillo. To rosé, które warto dekantować!

Txakoli (Kraj Basków)

Tu powstają wytrawne, lekko musujące wina z lokalnej odmiany hondarrabi beltza. Bardzo świeże, często produkowane metodą saignée lub maceracji. Styl jeszcze młody, ale coraz bardziej popularny.

Włochy – rosato w wielu odsłonach

We Włoszech rosé to rosato – i robi się je niemal wszędzie.

Północ

W Wenecji Euganejskiej, Friuli czy Trydencie znajdziemy lżejsze, delikatniejsze rosato – często na bazie pinot grigio, merlota czy lokalnych szczepów. Warto spróbować:

• Chiaretto z Lombardii i Wenecji – subtelne rosato z corviny i rondinelli, idealne do letniego lunchu.
• Ramato z Friuli – niby nie do końca rosé, bo to pinot grigio z dłuższą maceracją, ale jego miedziano-różowy kolor i kompleksowość robią wrażenie.

Cerasuolo d’Abruzzo

To jedno z najbardziej wyrazistych rosé świata. Rubinowy kolor, głęboka struktura i soczyste owocowe nuty. Powstaje z montepulciano i zazwyczaj metodą bezpośredniego tłoczenia. Pasuje zarówno do grillowanego mięsa, jak i do pizz czy makaronów z sosem pomidorowym.

Południe

Tu powstaje pełniejsze, bardziej słoneczne rosato z Puglii (negroamaro), Sycylii (nero d’Avola, frappato) i Kalabrii. Wina są bardziej intensywne w smaku – pasują do wyrazistej kuchni regionu.

• Czytaj także! 10 najważniejszych stylów różowego wina. Krótki przewodnik

Różowe wina to bardzo bogata i wszechstronna kategoria (fot. depositphotos).

Różowe wino przeszło długą drogę – od niedocenianego dodatku do grilla po pełnoprawnego bohatera kart win. Różni się kolorem, stylem, sposobem produkcji i smakiem – w zależności od regionu, użytych odmian i pomysłowości winiarza.

Bez względu na to, czy jesteś miłośnikiem Prowansji, czy bardziej kręci Cię baskijskie Txakoli – różowe wino ma coś dla każdego.

Konrad Bukowski

(fot. depositphotos)