Akademia

2023-02-24

9 podstawowych stylów wina, które musisz znać

Wino niejedno ma oblicze. Można je kategoryzować według odmiany lub regionu, ale jest to dość szczegółowa klasyfikacja, wymagająca sporo wiedzy i doświadczenia. Na szczęście wiemy, jak sobie uprościć życie, szczególnie na początku, gdy odkrywamy świat wina. Przedstawiamy 9 podstawowych stylów, które obejmują wina białe, czerwone, różowe, musujące i deserowe.

Gdy zaczniesz właśnie w ten sposób klasyfikować wina, szybko okaże się, że z łatwością poznasz nieznane dla Ciebie dotąd odmiany i winiarskie regiony. Od ogółu do szczegółu – tak o wiele przyjemniej zdobywać wiedzę!

Sprawdź też! Terroir, czyli skąd wino bierze swój charakter?

Wino występuje w 9 stylach – to jedna z podstawowych klasyfikacji (fot. depositphotos).

1. Wina musujące

Z jeden strony kojarzą się z wielkimi wydarzeniami i toastami, z drugiej z beztroskim latem, słońcem i czystą przyjemnością. Wina musujące można zrobić z dowolnego winogrona, choć jednocześnie są najbardziej wymagającymi technicznie oraz czasochłonnymi winami produkowanymi na świecie.

Dwa najpopularniejsze rodzaje win musujących to szampan i prosecco. Choć łączy je musowanie, to jeszcze więcej dzieli: pochodzenie, szczepy winogron, metoda produkcji i cena.

Szampan uchodzi za wino eleganckie, wytrawne o aromatach migdałowych i tostowych, z wyróżniającą się mineralnością z drobnym i gęsto rozmieszczonymi bąbelkami. Prosecco natomiast jest winem nadającym się zarówno na plażę, jak i do tańca. Pachnie melonem i jabłkami.

W kategorii win musujących znajdziemy też cavę – hiszpańskie wino musujące wytwarzane metodą szampańską (w skrócie druga fermentacja wina odbywa się w butelce), oraz lambrusco – wino musujące z Włoch, z regionu Emilia, ze szczepu lambrusco. To lekkie, musujące wino czerwone do szybkiego wypicia.

Sprawdź też! 8 rodzajów wina musującego. Czym się od siebie różnią?

Popularne odmiany:

pinot noir i chardonnay (Francja i Nowy Świat) oraz krajowe winogrona (Stary Świat)

Foodpairing

Świeże sery (szczególnie słone i kwaskowate, np. feta lub ser kozi), ryby (również smażone), mięczaki i skorupiakami, zielone warzywa, przyprawy korzenne, sałatki.

2. Lekkie białe wina

Charakteryzują się wytrawnym i orzeźwiającym smakiem, mają wyraźną kwasowość i wyraziste aromaty owocowe. Większość z tych win nie jest przeznaczona do leżakowania i osiąga swoją najwyższą jakość w ciągu jednego roku od butelkowania.

To lekkie, nieskomplikowane, przyjemne do picia wytrawne wina. Są też niezwykle popularne – należą do najlepiej sprzedających się win.

Popularne odmiany:

muscadet, pinot gris, sauvignon blanc, soave, vermentino, albariño, grüner veltliner

Foodpairing

Świetnie pasują do delikatnych i orzechowych serów (np. brie, mascarpone, mozzarelli, ricotty). Łączą się też z mięczakami i skorupiakami, białymi rybami (szczególnie duszonymi i pieczonymi) oraz drobiem. Polecane również do zielonych warzyw i warzyw cebulowych oraz świeżych ziół, takich jak bazylia, kolendra, mięta lub estragon.

3. Dobrze zbudowane wina białe

Opisuje się je jako bogate i wyraziste w smaku. Najczęściej dojrzewają na osadzie drożdżowym lub w dębowej beczce, dzięki czemu nabierają drugo- i trzeciorzędowych nut. Oprócz często występujących akcentów ananasa, jabłka, moreli i brzoskwini, pojawiają się nuty masła, śmietany i wanilii.

Dobrze zbudowane wina charakteryzują się też subtelną kremowością, co sprawia, że są atrakcyjne dla miłośników win czerwonych. To zdecydowanie nie jest już wino piknikowe, ale jego styl sprawia, że pasuje do bardzo szerokiej gamy potraw.

Popularne odmiany:

chardonnay, kupaż rodański (côtes du Rhône blanc), sémillon, viognier

Foodpairing

To świetne towarzystwo dla halibuta, dorsza i łososia. Pasuje też do skorupiaków, drobiu i schabu, szczególnie gdy jest on podany w sosie, np. śmietanowym lub grzybowym – bogate wina biała dobrze komponują się z kurkami, pieczarkami i borowikami.

4. Aromatyczne wina biała

Mają intensywne, wręcz „wybuchające” z kieliszka owocowe aromaty. W smaku mogą być zarówno wytrawne, jak i bardzo słodkie. Co ciekawe, nawet te wytrawne będą miały w sobie pewną nutę słodyczy, a to za sprawą cukru resztkowego. Dominującymi nutami są jabłko, gruszka, białe kwiaty, brzoskwinia oraz wosk pszczeli.

Warto wiedzieć, że aromatyczne wina starzeją się lepiej niż inne wina białe.

Popularne odmiany:

chenin blanc, gewürztraminer, muscat blanc, riesling, torrontés

Foodpairing

Takie wina bardzo dobrze pasują do kuchni azjatyckiej i hinduskiej – świetnie współgrają ze słodko-kwaśnymi smakami. Łagodzą też ogień w pikantnych potrawach.

Ponadto łączą się z warzywami korzeniowymi, świeżymi ziołami, przyprawami egzotycznymi (m.in. imbirem, kurkumą, anyżem) oraz ostrymi paprykami. Warto je podawać do skorupiaków oraz dobrze doprawionego drobiu i schabu.

5. Wina różowe

Powstają na skutek krótkiej maceracji skórek czerwonych winogron w moszczu winogronowym. Występują we wszystkich kategoriach, od wytrawnych po słodkie, i są wytwarzane z wielu rodzajów winogron niemalże w każdym kraju winiarskim.

Dominujące aromaty w winie różowym to truskawka, melon, płatki róży, seler naciowy i skórka pomarańczy. Najwięcej win różowych powstaje we Francji (w Prowansji lub Langwedocji) – najczęściej są wytrawne i są kupażem odmian syrah oraz grenache.

Z kolei włoskie rosato powstaje na bazie jednej lub kilku odmian rodzimych winorośli, a hiszpańskie ze szczepu tempranillo oraz garnacha.

Popularne odmiany:

garnacha, sangiovese, pinot noir, merlot

Foodpairing

Róże słyną ze zdolności do dobrego łączenia się z szeroką gamą potraw – dobrze komponują się z serami (szczególnie typu brie i comté), wędlinami, białym mięsem i daniami na bazie warzyw (szczególnie korzeniowych i cebulowych).

Wino różowe też lubi się z przyprawami egzotycznymi, ostrą papryką oraz takimi ziołami, jak rozmaryn, lawenda, tymianek, szałwia, majeranek itp.

Sprawdź! Wino różowe – czas porzucić uprzedzenia!

6. Lekkie wina czerwone

Poznasz je po jasnoczerwonym, klarownym kolorze. Słyną ze swoich bogatych aromatów. Zwykle mają subtelne taniny, co czyni je bardzo pijalnymi winami, oraz wyższą kwasowość, dzięki czemu dobrze łączą się z różnymi potrawami. Typowe smaki lekkich win czerwonych to żurawina, jeżyna i wiśnie.

Podstawowe odmiany:

gamay (beaujolais), pinot noir

Foodpairing

Dobrze komponują się z grzybami, przyprawami egzotycznymi (pieprz syczuański, imbir, kmin rzymski, szafran) oraz delikatnymi serami, jak gruyère, swiss, comté, brie. Pasują też do drobiu i schabu oraz makaronów z lżejszym sosem pomidorowym (np. bez mięsa).

7. Średnio zbudowane wina czerwone (klasyczne)

W tej kategorii znajdują się wina o umiarkowanie masywnej budowie. Ten styl stanowi większość win czerwonych. Są też uwielbiane przez konsumentów – opisuje się je jako przyjazne kulinarnie, ponieważ tworzą bardzo udane połączenia z rozmaitymi potrawami. Oferują mnóstwo smaku z równowagą pikantnej kwasowości.

W czerwonych winach o średniej treściwości dominują aromaty czerwonych owoców, a najczęściej spotykanymi nutami na podniebieniu są jeżyna, wiśnia, śliwka.

Podstawowe odmiany:

barbera, cabernet franc, carignan, carménère, grenache, mencía, merlot, montepulciano, negroamaro, kupaż rodański (côtes du rhône), sangiovese, valpolicella, zinfandel

Foodpairing

Dobrze pasują do wyrazistych serów (cheddaru, wędzonej goudy, parmezanu) oraz deski wędlin (szczególnie salami i chorizo). Klasyczna czerwień to też dobre towarzystwo dla wołowiny i dziczyzny oraz potraw na bazie pomidorów, bakłażanów oraz papryki. Lubi również warzywa strączkowe oraz grzyby, a także ostre przyprawy.

8. Dobrze zbudowane wina czerwone

To już potężne wina. Mają zazwyczaj wysoką zawartość tanin, ciemny, rubinowy kolor oraz bogaty owocowy aromat i głęboki smak. Świetnie się starzeją. Charakteryzują się nutami tytoniu, ciemnej wiśni, jagód, cedru, czarnej porzeczki i pieprzu. Są niezwykle rozgrzewające na podniebieniu. Bardzo dobrze smakują solo, ale kulinarnie potrzebują wyrazistych, dobrze doprawionych potraw, by ich nie zdominować.

Podstawowe odmiany:

aglianico, kupaż bordoski (bordeaux), cabernet sauvignon, malbec, mourvèdre, nebbiolo, nero d’avola, petit verdot, petite sirah, pinotage, syrah, tempranillo, touriga nacional

Foodpairing

Odważne czerwone wino wspaniale łączy się z soczystym, tłustym stekiem, takim jak ribeye. Jest też świetnym dodatkiem do gulaszy z dziczyzny i wołowiny. Lubi również wyraziste sery pleśniowe oraz ostre przyprawy.

9. Wina deserowe

Występują od półwytrawnych po bardzo słodkie. To jedne z najodważniejszych, najbardziej intensywnych w smaku i aromatycznych win na świecie. Wiele z tych win może leżakować przez dziesięciolecia.

Główne smaki w winach deserowych to karmel, orzech laskowy, owoce pestkowe, tytoń, miód i brązowy cukier. Często podaje się je pod koniec posiłku lub jako deser sam w sobie.

Podstawowe odmiany:

madera, marsala, porto, sauternais, sherry, vin santo

Typy win deserowych:

wina wzmacniane – wino jest stabilizowane dodatkiem brandy, ma wysoką zawartość alkoholu,
wina z późnych zbiorów – grona są zbierane pod koniec sezonu, gdy zawierają najwięcej cukru,
wina z podsuszonych winogron – grona odstawia się do suszenia, przez ten czas tracą ok. 70% soków,
wina lodowe – grona zbierane są po pierwszych przymrozkach,
wina botrytyzowane – grona zbierane są, gdy wejdzie w nie szlachetna pleśń, która powoduje kurczenie się owoców, a tym samym koncentrację cukru.

Foodpairing

Wina te dobrze komponują się z deserami i słodkimi daniami. Lubią też towarzystwo orzechów oraz przypraw do pieczenia, a także aromatycznych serów, np. pleśniowych.