Akademia
10 najpopularniejszych win na świecie
Wino to jeden z najstarszych trunków, który od wieków towarzyszy nam na stole – podczas zwykłego obiadu, romantycznych kolacji, rodzinnych spotkań, długich rozmów z przyjaciółmi albo chwil z książką… Od kiedy powstało, praktycznie uwiodło ludzką duszę i podniebienie.
Ale czy zastanawiałeś się kiedyś, jakie odmiany winogron rządzą na świecie? Oto 10 najczęściej uprawianych szczepów – sprawdź, które z nich już znasz, a które warto dopisać do swojej listy degustacyjnej!
1. Cabernet sauvignon – król czerwonych win
Cabernet sauvignon to prawdziwa legenda – intensywne, bogate w taniny, pełne charakteru. To właśnie ten szczep sprawia, że bordeaux jest jednym z najsłynniejszych regionów winiarskich na świecie. Znajdziesz w nim aromaty czarnej porzeczki, śliwek, pieprzu i wanilii, jeśli dojrzewało w beczkach dębowych. Dzięki wysokiej kwasowości i solidnym taninom doskonale nadaje się do starzenia, zyskując z czasem jeszcze większą głębię smaku.
Świetnie łączy się z wołowiną, dziczyzną i dojrzewającymi serami. To wino dla tych, którzy lubią wyraziste smaki i solidną strukturę w kieliszku.
- Powierzchnia upraw: 288 781 ha
- Pochodzenie: Francja
Czytaj także: Cabernet sauvignon – król czerwonych win. Kompletny przewodnik
2. Merlot – aksamitna klasyka
Merlot to bardziej przystępny brat cabernet sauvignon – łagodniejszy, bardziej owocowy, z aksamitną strukturą. Pachnie dojrzałymi śliwkami, wiśniami i czekoladą. To wino, które nie wymaga okazji – pasuje do makaronów, pizzy, grillowanego kurczaka czy serów. Idealne na wieczór przy świecach albo do leniwej kolacji przy dobrym filmie.
Merlot to najczęściej uprawiany szczep w Bordeaux, gdzie stanowi aż 66% nasadzeń i dominuje w winach z Pomerol, takich jak słynny Château Pétrus. Dzięki łagodnym taninom i średniej kwasowości jest przyjemne do picia.
- Powierzchnia upraw: 267 215 ha
- Pochodzenie: Francja
Czytaj także: Merlot wychodzi z cienia! To wino, którego nie należy lekceważyć!

Zdecydowana większość win masywnych to wina czerwone.
3. Airén – hiszpański sekret
Airén to cichy bohater hiszpańskich winnic – choć mało znany poza Hiszpanią, jest jednym z najczęściej uprawianych szczepów na świecie. To białe wino jest lekkie, rześkie, z delikatnymi nutami jabłek i cytrusów. Wcześniej często wykorzystywano je do produkcji brandy, ale coraz częściej można je znaleźć jako przyjemne, łatwe do picia białe wino na lato. Idealne do owoców morza i lekkich sałatek.
Airén dominuje w upalnej Kastylii-La Manchy, gdzie zajmuje ponad 200 tysięcy hektarów winnic – więcej niż jakikolwiek inny biały szczep na świecie. Jego odporność na suszę sprawia, że świetnie radzi sobie w suchym, kontynentalnym klimacie Hiszpanii.
- Powierzchnia upraw: 252 364 ha
- Pochodzenie: Hiszpania
4. Tempranillo – dusza Hiszpanii
Jeśli kiedykolwiek piłeś wino Rioja, to na pewno znasz tempranillo. To hiszpańska duma – wino o aromatach wiśni, tytoniu, skóry i wanilii (szczególnie jeśli dojrzewało w dębowych beczkach). Świetnie pasuje do tapas, grillowanych mięs i dojrzałych serów. Idealne na wieczór w stylu hiszpańskim – z talerzem pełnym oliwek, chorizo i manchego.
Tempranillo to najważniejszy czerwony szczep Hiszpanii, stanowiący aż 87% nasadzeń w regionie Rioja. Wina z tego szczepu często klasyfikuje się według czasu dojrzewania – od młodego Joven po Gran Reserva, które spędza co najmniej 5 lat w beczce i butelce. Poza Hiszpanią można go znaleźć m.in. w Portugalii (jako tinta roriz) oraz w Argentynie, gdzie nabiera bardziej owocowego charakteru.
- Powierzchnia upraw: 232 544 ha
- Pochodzenie: Hiszpania
5. Chardonnay – wino o wielu obliczach
Chardonnay to najbardziej wszechstronne białe wino – może być lekkie i cytrusowe lub bogate, kremowe i maślane, jeśli dojrzewało w beczce. Pochodzi z Burgundii, ale dziś uprawiane jest na całym świecie, od Kalifornii po Australię. Doskonałe do ryb, drobiu i serów. To wino, które można dopasować do niemal każdej okazji – od eleganckiej kolacji po leniwe popołudnie na tarasie.
Chardonnay jest jednym z głównych szczepów używanych do produkcji szampana i innych win musujących, zwłaszcza w regionie Champagne oraz we francuskiej apelacji Crémant.
- Powierzchnia upraw: 199 632 ha
- Pochodzenie: Francja
Czytaj także: Chardonnay – niesamowite wino o różnych obliczach
6. Syrah (Shiraz) – moc i charakter
Syrah (znane jako Shiraz w Australii) pochodzi z Doliny Rodanu we Francji, gdzie daje eleganckie, pieprzne wina. W Australii jest bardziej owocowe i pełniejsze, często z nutami śliwek i lukrecji – szczególnie w regionie Barossa Valley. Dzięki wysokiej taniczności i strukturze świetnie nadaje się do starzenia, z czasem rozwijając aromaty skóry, dymu i przypraw.
To wino dla tych, którzy lubią intensywne smaki. Pełne ciała, pikantne, z nutami czarnego pieprzu, jagód i czekolady. Idealne do barbecue, grillowanych mięs i ostrych potraw.
- Powierzchnia upraw: 184 834 ha
- Pochodzenie: Francja
7. Garnacha (Grenache) – owocowa bomba
Garnacha (grenache) to winogrono pełne owocowych aromatów – truskawek, malin i przypraw. Jest często mieszane z syrah i monastrell, tworząc cudownie zbalansowane wina. Świetne do grillowanych mięs i kuchni śródziemnomorskiej.
Garnacha pochodzi z Hiszpanii, gdzie dominuje w regionach takich jak Aragonia i Priorat, dając wina o intensywnym smaku i wysokiej zawartości alkoholu. We Francji, jako grenache, jest kluczowym składnikiem słynnych win z Châteauneuf-du-Pape w Dolinie Rodanu. Dzięki swojej soczystości i delikatnym taninom doskonale sprawdza się także w różowych winach, szczególnie tych z Prowansji i hiszpańskiej Navarry.
- Powierzchnia upraw: 181 485 ha
- Pochodzenie: Hiszpania
8. Sauvignon blanc – orzeźwienie w kieliszku
Sauvignon blanc to kwintesencja letniego orzeźwienia – rześkie, cytrusowe, z nutami trawy i agrestu. Idealne do owoców morza, koziego sera i lekkich sałatek. Jeśli szukasz czegoś świeżego i lekkiego, to jest to strzał w dziesiątkę.
Choć sauvignon blanc uprawiane jest na całym świecie, to Nowa Zelandia rozsławiła je na nowo, oferując wina pełne intensywnych aromatów marakui, limonki i świeżo skoszonej trawy. W Kalifornii często dojrzewa w dębie, co nadaje mu kremowej tekstury i nut wanilii – wtedy bywa nazywane Fumé Blanc.
- Powierzchnia upraw: 111 549 ha
- Pochodzenie: Francja
Czytaj także: Sauvignon blanc – przewodnik po winie, które pokochał cały świat!
9. Trebbiano toscano (ugni blanc) – włoska świeżość
To jeden z najczęściej uprawianych białych szczepów we Włoszech, gdzie występuje m.in. jako trebbiano toscano, używane do produkcji słynnego vin santo. We Francji, znane jako ugni blanc, jest kluczowym składnikiem koniaku i armaniaku dzięki swojej wysokiej kwasowości i neutralnemu profilowi. Choć często niedoceniane, dobrze schłodzone trebbiano potrafi zachwycić swoją rześkością i cytrusowym charakterem.
- Powierzchnia upraw: 110 786 ha
- Pochodzenie: Włochy
10. Pinot noir – elegancja i subtelność
Pinot noir to najbardziej wymagający szczep do uprawy, ale kiedy uda się go dobrze zrobić – efekt jest magiczny. Lżejsze czerwone wino, o subtelnych taninach, aromatach czerwonych owoców i nutach kwiatowych. Świetnie pasuje do kaczki, tuńczyka i grzybów. Eleganckie, delikatne, doskonałe na wyjątkowe okazje.
Pinot noir to duma Burgundii, gdzie powstają jedne z najdroższych i najbardziej cenionych win na świecie, jak te z Côte de Nuits.
- Powierzchnia upraw: 98 744 ha
- Pochodzenie: Francja
Czytaj także: Pinot noir – odkryj jego wyjątkowy charakter i smak
Które z tych win jest Twoim ulubionym? A może czas spróbować czegoś nowego?
Konrad Bukowski
(fot. depositphotos)