Brandy i koniak – czym różnią się od siebie?

Brandy i koniak kojarzą się z francuską klasą i elegancją. Świetnie się je popija wieczorową porą lub delektuje po obfitym posiłku. Raczej trafiają do rąk smakoszy i koneserów, chętnie wręczane są też w prezencie.

Bardzo często brandy i koniak stosowane są jako synonimy. Czy słusznie? Nie da się zaprzeczyć, że mają ze sobą sporo wspólnego. Są takie same, ale jednak inne. Różnice wydają się znikome, ale to właśnie te szczegóły są bardzo istotne.

Czym jest brandy?

To bardzo szerokie pojęcie. Definicja mówi, że brandy to spirytus destylowany z dowolnego rodzaju sfermentowanych owoców. Jego ojczyzną jest Francja, choć tradycję destylacji brandy można odnaleźć we wszystkich okręgach winiarskich Europy (szczególnie w Hiszpanii i Włoszech) i nie tylko. Wyróżnia się wiele stylów i sposobów wytwarzania brandy, a każdy region produkcyjny ma swoje własne dziedzictwo. To jeden z najstarszych i najbardziej różnorodnych alkoholi na świecie.

Mówi się, że istnieje tyle różnych stylów brandy, ile jest miejsc, w których jest produkowana. Do najbardziej popularnych rodzajów brandy, obok koniaku, należą;

• grappa – destylat wytwarzany z resztek wina,
• calvados – brandy jabłkowa destylowana z cydru,
• armaniak – brandy winogronowa destylowana w regionie Armagnac (Gaskonia) w południowo-zachodniej Francji,
• pisco – południowoamerykańska brandy winogronowa produkowana w Peru i Chile,
• eau de vie – „woda życia”, klarowny destylat na bazie owoców przed dojrzewaniem w beczkach.

Każdy z trunków, który zalicza się do brandy, ma swój własny, odrębny charakter i smak. Dodatkowo, calvados, armaniak i koniak są prawnie chronionymi stylami brandy.

Brandy nie zawsze leżakuje, choć te bardziej popularne trunki spędzają kilka lat w drewnianych beczkach, nabierając bursztynowego koloru i dodatkowych nut smakowych. Ze względu na naturalną słodycz, często serwowane są jako digestif – są łagodne, rozgrzewające i świetnie wieńczą syty obiad.

Czym jest koniak?

To już mocno zawężona grupa alkoholi. Koniak jest specyficznym rodzajem brandy, podobnie jak bourbon to charakterystyczny styl whisky. W skrócie można powiedzieć, że każdy koniak to brandy, ale nie każda brandy to koniak 🙂

Podczas gdy brandy jest destylowana z dowolnego rodzaju soku owocowego, koniak wytwarzany jest wyłącznie na bazie soku owocowego z białych winogron. Jednak na tym różnice się nie kończą. Produkcja koniaku wiąże się z bardzo restrykcyjnymi przepisami.

Po pierwsze, trunek musi pochodzić z regionu Cognac w południowo-zachodniej Francji. Po drugie, wymaga dwukrotnej destylacji przeprowadzonej między 1 października a 31 marca. Po trzecie, leżakuje co najmniej przez 2 lata w beczkach z francuskiego dębu.

Podsumowując, koniak to rodzaj brandy wytwarzanej w konkretnym regionie Francji wyłącznie z soku z białych winogron według określonych, rygorystycznych przepisów. Francja wprowadziła surowe normy jakości, aby zachować integralność koniaku i jego reputację jako najlepszego dostępnego rodzaju brandy.

Koniak jest szczególnie ceniony za swój gładki i miękki charakter oraz wysokiej jakości winogrona, z których jest destylowany.

Oznaczenia koniaku

Smak, kolor, aromat i cena koniaku będą się od siebie różniły w zależności o tego, jak długo dojrzewał. Istnieją 4 klasy koniaku:

• VS (Very Special) – koniak, który dojrzewał od 2 do 4 lat,
• VSOP (Very Superior Old Pale) – koniak, który dojrzewał od 4 do 6 lat,
• Napoléon – koniak, który dojrzewał od 6 do 10 lat,
• XO (Extra Old) – koniak, który dojrzewał co najmniej 10 lat.

Hennessy, Rémy Martin i Courvoisier to trzy najbardziej dostępne i popularne marki koniaku dostępne na całym świecie. Pierwsza z nich, Hennessy, produkuje koniak nieprzerwanie od XVIII wieku i obecnie stanowi ponad 40% światowego rynku koniaków.

Jak pić brandy i koniak?

Bardzo dobre trunki serwuje się solo w temperaturze pokojowej, napełniając snifterkę lub koniakówkę maksymalnie do 1/4 wysokości. Koniaki i brandy pełnię swojego smaku oraz aromatu uwalniają po lekkim podgrzaniu, dlatego do ich podawania używa się szerokich kieliszków na krótkiej nóżce, o rozszerzającej się ku dołowi czaszy. Ten kształt umożliwia objęcie czaszy kieliszka całą dłonią, która delikatnie ogrzewa alkohol.

W sprzedaży dostępne są również kieliszki z podgrzewaczem, co jest bardzo praktyczną opcją. Dzięki podgrzewaczowi alkohole zachowują właściwą temperaturę przez całą degustację, uwalniając stopniowo swoje nuty aromatyczne.

Brandy i koniak są też świetnym składnikiem drinków. Najbardziej znanym koktajlem na bazie koniaku jest Sidecar, który łączy go z wytrawnym likierem pomarańczowym i sokiem z cytryny, lub Sezerac z dodatkiem absyntu.

Konrad Bukowski

(fot. depositphotos)