5 głównych rodzajów wina deserowego

Wino słodkie, nazywane również winem deserowym, jest wytwarzane i cenione od wieków, choć i były takie czasy, gdy zyskały złą reputację jako wina ciężkie, przesłodzone, bez polotu.

To już na szczęście przeszłość, bo obecnie producenci proponują nam wina deserowe w bardzo dobrej jakości i to w dodatku w bardzo szerokiej gamie – od czerwonych po białe musujące.

Choć na świecie jest wiele rodzajów win deserowych, to większość z nich dzieli się na 5 głównych stylów! Czas je poznać!

Słodkie wina musujące

Ze względu na nasycenie dwutlenkiem węgla i dość wysoką kwasowość, wina musujące wydają się mniej słodkie niż są w rzeczywistości. Spróbuj słodkiego muskata i szampana demi-sec – na pewno bąbelki wydadzą Ci się bardziej wytrawne, choć poziom cukru w obu winach może być taki sam.

W przypadku słodkich win musujących na etykiecie znajdziesz takie terminy:

• amabile – (wł.) wino lekko słodkie,
• semi dulce – (hiszp.) wino półsłodkie,
• semi dolce – (wł.) wino półsłodkie,
• doux – (fr.) wino słodkie,
• dolce – (wł.) wino słodkie,
• dulce –  (hiszp.) wino słodkie,
• moelleux – (fr.) wino słodkie.

Lekkie wina z wyczuwalnym cukrem resztkowym

Mają odświeżający profil, eksplodujące wręcz owocowe smaki i nuty waniliowe. Wiele z nich doskonale nadaje się do pikantnych potraw, ponieważ ich słodycz doskonale równoważy ostre przyprawy.

W tym stylu powstaje np. gewürztraminer i riesling (piękne kwiatowe nuty), chenin blanc (w słodszym stylu jest wytwarzany m.in. w USA) oraz bogaty i oleisty na podniebieniu viognier, np. z Doliny Rodanu we Francji, a także hiszpańskie wina z odmiany viura.

Bogate wino deserowe

Powstają z najwyższej jakości winogron w niewzmocnionym stylu. Wiele z nich jest zdolnych do długiego dojrzewania, zachowując świeży smak. Istnieje kilka sposobów produkcji bogato słodkich win deserowych, które wpływają na ich profil.

• wino z późnych zbiorów – im dłużej grona wiszą na winorośli, tym słodsze się stają. Czekanie ze zbiorami do ostatniego momentu sprawia, że winogrona pełne są skoncentrowanej słodyczy. W Alzacji wina z późnych zbiorów są oznaczone terminem  Vendage Tardive, a w Niemczech Spätlese.

• wino wytwarzane z winogron dotkniętych szlachetną pleśnią – choć może nie brzmi to smakowicie, to szlachetna pleśń na przejrzałych owocach dodaje winu niepowtarzalnych nut imbiru, szafranu oraz miodu. W tym stylu powstają: węgierski tokaj, francuski sauternais oraz niemieckie rieslingi (szukaj na etykiecie oznaczenia beerenauslese lub trockenbeerenauslese ).
• wino lodowe – jest niezwykle rzadkie i drogie, ponieważ tłoczy się je, gdy winogrona są zamrożone. Największym producentem tego typu wina jest Kanada, ale powstają też w Niemczech, Austrii i Szwajcarii. Te wina są niezwykle skoncentrowane i bogate – mają podobne nuty do win wytwarzanych z winogron dotkniętych szlachetną pleśnią.

Dowiedz się więcej! Wino lodowe – luksusowa słodycz. To wino zachwyca!

• wino słomkowe – nazwa bynajmniej nie dotyczy popijania wina przez słomkę, ale sposobu produkcji. Przebrane, zdrowe kiście winogron umieszcza się na kilka tygodni na matach słomianych i suszy do kilkunastu tygodni na słońcu. W tym czasie owoce tracą co najmniej 30% wody, co powoduje naturalną koncentrację aromatów, cukrów oraz kwasów. W zależności od kraju, gdzie wino słomkowe jest produkowane, nazywa się inaczej:  passito (Włochy), vin de paille (Francja), strohwein (Niemcy), schilfwein  (Austria).

Słodkie wino czerwone

Kojarzą się z najczęściej, i to całkiem słusznie, z tanią produkcją komercyjną, ale istnieje kilka dobrze wykonanych, interesujących słodkich czerwonych win, których warto spróbować, z czego duża większość pochodzi z Włoch.

• Lambrusco – te włoskie bąbelki orzeźwiają zarówno w wersji wytrawnej, jak i słodkiej. Pełne są soczystych nut owocowych, gdzie dominuje malina i jagoda. Słodkie wersje są oznaczone jako amabile i dulce.

• Brachetto d’Acqui – bardzo kwiatowe i truskawkowe w aromacie wino.
• Freisa – wino z delikatnymi taninami i kwiatowymi nutami wiśni, dawniej jedna z wielkich czerwonych odmian Piemontu.
• Recioto della Valpolicella – to bujne, odważne i pełne wino. Na podniebieniu wspaniale skoncentrowane, aksamitne, o bogatym słodkim smaku z nutami rodzynek, wiśni i migdałów.

• Wina czerwone z późnych zbiorów – istnieje wiele czerwonych win deserowych, wytwarzane są m.in. z takich odmian winogron, jak zinfandel, mourvèdre, malbec i petite sirah. Mają zazwyczaj też podwyższoną zawartość alkoholu.

Wina wzmacnianie

Powstają poprzez dodanie do wina mocnego alkoholu, najczęściej brandy. Mogą być zarówno wytrawne, jak i słodkie. Większość z nich ma podwyższoną zawartość alkoholu (nawet 23% ABV) oraz długi okres spożycia po otwarciu. Te wina mogą też niemal w nieskończoność dojrzewać. Najpopularniejszymi winami wzmacnianymi są:

• Porto – produkowane jest w północnej części Portugalii wzdłuż rzeki Duero. Wytwarza się je z tradycyjnych portugalskich winogron, takich jak touriga nacional, touriga franca i tinta roriz. Jest kilka różnych stylów porto. Najpopularniejsze to Porto Ruby, Porto Tawn, Porto Branco i Porto Rose.

Dowiedz się więcej! Porto – wino, które zaskakuje

• Sherry – jej ojczyzną jest Andaluzja w Hiszpanii. Powstaje z winogron palomino, pedro ximénez i moscatel. Jest celowo utleniana, aby uzyskać charakterystyczny orzechowy aromat. Najlżejsze i najbardziej wytrawne ze wszystkich sherry jest Fino. W słodkim stylu występuje Cream Sherry, Moscatel oraz sherry Pedro Ximénez (bardzo słodka).
• Madera – to bogate, wzmocnione wino o orzechowych smakach i charakterystycznej kremowości na podniebieniu. Madera występuje w stylu od wytrawnego do słodkiego wina. Wybierając wino deserowe, szukaj etykiet z oznaczeniami Meio Doce (półsłodkie) oraz Doce (wino słodkie).

Dowiedz się więcej! Madera – nieśmiertelne wino ze słonecznej wyspy

• Vin Doux Naturel (VDN), czyli wina naturalnie słodkie. Wywodzą się z Francji i wykonane są w podobnym stylu jak porto. Końcowa zawartość alkoholu jest różna w zależności od przepisów o chronionej nazwie pochodzenia (AOP) – minimalna wymagana zawartość to 15% ABV. Zwykle wytwarzane jest z białych winogron muscat lub czerwonych winogron grenache.

Konrad Bukowski

(fot. depositphotos)