Riesling. Wino królów. Król wśród wina

Riesling jest uważany za jedną z najszlachetniejszych odmian winorośli. Winiarze na całym świecie tworzą z niej wina w pełnej gamie – od wytrawnych do soczyście słodkich. Mogą być młode, jeszcze nieujarzmione, żywe, pełne cytrusowej „chrupkości”, jak i długowiecznie, eleganckie, bardziej złożone.

Riesling – nazywany jest królem białych szczepów. Uprawiany jest w większości krajów produkujących wino na świecie. Wielką popularność zawdzięcza swojej wszechstronności, czystym owocowym smakom oraz godnemu starzeniu się. Oferuje wyraziste nuty jabłek, moreli, brzoskwiń i gruszek, a także wysoki poziom kwasowości. Wielu miłośników wina przyciąga ten owocowy i rześki smak rieslinga.

Jak smakuje i pachnie riesling?

Brzoskwinia, jabłko, cytryna, miód – to najbardziej znajome smaki i aromaty. Często spotkać też można nuty limonki, pomarańczy, moreli, owoców tropikalnych, kwiatów, imbiru oraz ziół – wszystko zależy od pochodzenia wina i sposobu jego produkcji. Również wiek rieslinga będzie odgrywał główną rolę w określeniu jego profilu.

Młodszy riesling przede wszystkim charakteryzuje się wyrazistymi nutami owocowymi i kwiatowymi oraz dobrze wyczuwalną mineralnością. Akcenty kwiatowe kojarzą się głównie z jaśminem i kwiatami drzew cytrusowych. Dojrzalsze rieslingi (starzone) będą bardziej miodowe, ze słodszym owocem, z charakterystycznym aromatem benzyny lub wosku naftowego – uspokajamy, nie wiąże się to z tym, że winnica usytuowana jest blisko drogi szybkiego ruchu. To naprawdę naturalny aromat pochodzący z wina.

Na podniebieniu wytrawny riesling będzie miał raczej wysoką kwasowość i niski poziom słodyczy. Ale smak jest zawsze dość intensywny. Wino z cieplejszych klimatów będzie nieco pełniejsze, a więc z nieco niższą kwasowością i wyższym poziomem słodyczy oraz zawartością alkoholu.

Skąd pochodzi riesling?

Ojczyzną rieslinga są Niemcy. Pierwsza wzmianka o nim została odnotowana w 1435 roku. Wydaje się, że od samego początku wino było ulubionym trunkiem niemieckiej szlachty, która przechowywała je w ogromnych ilościach w przydomowych piwnicach. Między inny właśnie tak odkryto, że rieslingi całkiem dobrze się starzeją, ale do tego wrócimy później.

Niemieckie wina są znane ze swojej mineralnej jakości, która pochodzi z łupków w glebie. Riesling najlepiej rośnie na skalistym, stromym terenie, gdzie winorośle mogą uzyskać dużo słońca. Niemcy nadal dominują w świecie rieslinga, ale wspaniałe wina powstają też we Francji (Alzacja), USA, Austrii, Australii, Nowej Zelandii i RPA, a także w Polsce.

Mówi się jednak, że to riesling z Doliny Mozeli jest jednym z najlepszych na świecie!

Jak czytać etykietę rieslinga?

Niemieckie rieslingi są identyfikowane według jednej z dwóch kategorii:

1. Wina na poziomie Qualitätswein pochodzą z jednego z 13 określonych regionów winiarskich w kraju i dzielą się na 3 kategorie:

• trocken (wytrawne),
• halbtrocken (półwytrawne),
• süss (słodkie).

2. Prädikatsweins to wina najwyższej jakości i są podzielone na 6 różnych podkategorii, które są określone przez dojrzałość winogron (lub wagę moszczu) w momencie zbioru.

• kabinett – wino wyprodukowane z całkowicie dojrzałych winogron, może być wytrawne do średnio-słodkiego;
• spätlese – wino z dojrzałych winogron z późnego zbioru, może być wytrawne do średnio-słodkiego;
• auslese – wino wykonane z wyselekcjonowanych kiści bardzo dojrzałych winogron. Może być wytrawne, ale często jest półsłodkie lub słodkie;
• beerenauslese – wino wytwarzane z przejrzałych, selekcjonowanych winogron, często dotkniętych szlachetną pleśnią. Z nich powstaje tylko wino słodkie;
  

  Przykład etykiety (źródło: larscarlberg.com)

• trockenbeerenauslese – wino produkowane wyłącznie z winogron dotkniętych szlachetną pleśnią. To bardzo słodkie, deserowe wino;
• eiswein – wino wytwarzane z przejrzałych, selekcjonowanych winogron, często dotkniętych szlachetną pleśnią (tak jak beerenauslese), ale dodatkowo winogrona muszą być naturalnie zmrożone na winorośli (zbiór po przymrozkach) i wyciśnięte, gdy są jeszcze w stanie stałym.

Czy riesling nadaje się do starzenia?

Kolekcjonerzy bardzo wcześnie zdali sobie sprawę, że riesling jest jednym z rzadkich białych win, takich jak chardonnay, które godnie się starzeją. Podczas gdy większość białych win jest przeznaczona do picia zaraz po zabutelkowaniu, wysokiej jakości riesling może dojrzewać przez dziesięciolecia. Niektóre niemieckie rieslingi osiągają wiek nawet 100 lat, choć na ogół swoją szczytową „formę” wino osiąga w wieku 15-20 lat.

Naturalnie występujący wysoki poziom kwasowości rieslinga sprawia, że jest on idealnym kandydatem do wdzięcznego dojrzewania.

W zależności od regionu, w którym jest wytwarzany, technik produkcji czy też stylu wina, riesling w trakcie dojrzewania może rozwijać wspaniałe akcenty tostów i miodu, brzoskwiń, nektaryn oraz moreli.

Wytrawne rieslingi mają tendencję do utraty cytrusowych nut i rozwijają bardziej mineralne, dymne cechy. W słodszych odmianach owoc staje się subtelniejszy, ponieważ cukier resztkowy i kwasowość łączą się, czyniąc wino pełniejszym i bogatszym.

W trakcie dojrzewania riesling wytwarza związek chemiczny znany jako TDN – jego wysokie stężenie nadaje winu aromat zbliżony do benzyny. Choć może nie brzmi to zachęcająco, to miłośnicy wina postrzegają to jako znak rozpoznawczy wysokiej jakości dojrzewającego rieslinga.

Riesling a jedzenie

Riesling świetnie komponuje się ze wszystkimi rodzajami potraw, ale naprawdę wyróżnia się, gdy jest podawany razem z pikantnymi potrawami. Kuchnia tajska, hinduska, indyjska… – riesling będzie idealnym kompanem. Naturalna wysoka kwasowość wina utrzymuje świeżość na podniebieniu, a cukier resztkowy pomaga ujarzmić ostre przyprawy.

To też wino idealnie skrojone do mięsa. Pasuje niemalże do wszystkiego – od kaczki, wieprzowiny, bekonu i kurczaka, po krewetki i kraby. Riesling bardzo dobrze komponuje się również z miękkimi i delikatnymi serami, w towarzystwie suszonych owoców, a także warzywami o wysokim poziomie słodyczy, takimi jak marchewka lub bakłażan.

• Sprawdź też! Jak łączyć wino i jedzenie? Podstawy foodpairingu

Wino też nieźle łączy się z niektórymi ziołami i przyprawami, szczególnie tymi aromatycznymi, np. pieprzem cayenne, imbirem, goździkami, cynamonem, zielem angielskim, kurkumą, curry oraz bazylią.

Riesling w 5 krokach. Podsumowanie

1. To aromatyczna biała odmiana winogron pochodząca z Niemiec. Jest również kojarzona z Alzacją (Francja).
2. Występuje w wielu stylach – od mocno wytrawnych, przez słodkie wina deserowe, po wina musujące.
3. Jest jednym z niewielu białych win, które mogą leżakować przez dziesięciolecia.
4. Można łączyć go ze wszystkimi rodzajami potraw, ale jego wysoka kwasowość i naturalne cukry sprawiają, że doskonale pasuje do pikantnego jedzenia.
5. Wysokiej jakości dojrzewający riesling uwalnia aromaty zbliżone do benzyny, co jest pożądanym efektem.

Tomasz Lipiński

 

(fot. depositphotos).