Renesans chianti! Poznaj odmiany, których warto spróbować!

Niemalże każdy kojarzy nazwę chianti i wie, że oznacza wino czerwone. To zaraz obok espresso i makaronu jeden z najpopularniejszych włoskich produktów eksportowych. Jednak przez wiele lat chianti wcale nie cieszyło się dobrą renomą. Chianti było uważane za kiepskie wino z powodu nadprodukcji i rozcieńczenia.

Może pamiętasz butelki wina w słomianym oplocie podawane dawnej w pizzeriach? To jeden z największych koszmarów winiarstwa. W ostatnich latach jednak widać ogromną zmianę. Dziś lokalni producenci produkują chianti o znacznie wyższej jakości. Rozpoczął się nowy rozdział chianti, w którym dobre wino jest zarówno łatwo dostępne, jak i zapadające w pamięć.

Skąd pochodzi chianti?

Podobnie jak w przypadku Bordeaux, szampana i wielu historycznych win, nazwa chianti wywodzi się od miejsca pochodzenia, a nie od głównego winogrona. Chianti to górzysty obszar Toskanii rozciągający się na prowincje Siena, Florencja, Arezzo, Piza, Pistoia i Prato. Znany jest również jako Monti del Chianti (Góry Chianti) lub Colline del Chianti (Wzgórza Chianti).

Region charakteryzuje się klimatem kontynentalnym z mroźnymi zimami i ciepłymi latami, a najlepsze winnice znajdują się na wyżej położonych obszarach w centralnej części regionu.

Chianti zachowało wiele ze swojego charakterystycznego włoskiego charakteru. Wygląda prawie tak samo jak sto lat temu. Ten rozległy obszar podzielono na siedem podstref, z których każda produkuje własne wino chianti o charakterystycznej nazwie i etykiecie.

Z jakich odmian produkuje się chianti?

Podstawowym winogronem używanym do produkcji chianti jest sangiovese. Większość chianti wytwarzanych jest w 100% z tej właśnie odmiany, ale i nie brakuje winiarzy, którzy lubią eksperymenty i chętnie mieszają sangiovese z innymi odmianami, takimi jak cabernet, syrah, merlot lub trebbiano. W zależności od rodzaju winogron w kupażu, w efekcie chianti może być bogatsze, bardziej owocowe lub lżejsze.

Jak smakuje chianti?

Wina chianti charakteryzują się mocnym, owocowym smakiem, kojarzonym z wiśniami lub fiołkami. Często pojawiają się nuty czerwonych owoców, octu balsamicznego i ziół.

Jego zapach i smak przypominają owoce leśne, wiśnie i truskawki, ale możesz nawet wyczuć aromaty dymu. Chianti ma również wysoką kwasowość, co sprawia, że jest idealne do większości dań. Ze względu na pochodzenie często łączy się je z włoskim jedzeniem, szczególnie pizzą i makaronami na sosie pomidorowym.

Warto pamiętać, że ze względu na proporcje w kupażu lub czas dojrzewania chianti to naprawdę różnorodna odmiana. Jeśli się chcesz o tym sam przekonać, spróbuj 3-4 chianti z tego samego rocznika, ale różnych producentów oraz porównaj ich podobieństwa i różnice. Myślimy, że wiele może Cię tu zaskoczyć!

Rodzaje chianti – najlepsze odmiany

W ciągu ostatnich dziesięcioleci wino chianti przeżywało własny kryzys tożsamości, gdy region zmagał się z ogromnymi różnicami w jakości i stylu. W końcu dostosowano przepisy DOCG, które obejmują zakaz stosowania białych winogron w mieszance i określają minimalną zawartość sangiovese jako dominującego winogrona oraz odmiany mogące wejść w skład kupażu (wspomniane wyżej merlot, cabernet, syrah i trebbiano).

Obecnie istnieje szeroki wachlarz lokalnych klasyfikacji mających na celu wskazanie różnic stylistycznych, jak i jakościowych. Oto najważniejsze z nich!

• Chianti DOCG – klasyfikacja obejmuje cały region. Wino musi składać się w co najmniej 70% z sangiovese i leżakować minimum 6 miesięcy, choć niekoniecznie w beczce. To lżejsze soczyste i świeże wino, które świetnie smakuje z kawałkiem pizzy.

• Chianti Superiore DOCG – wytyczne produkcji są niemalże takie same jak Chianti DOCG, z tym że wino musi leżakować minimum 9-12 miesięcy, dzięki temu jest łagodniejsze i gładsze niż niż zwykłe chianti.

• Chianti Classico DOCG – sangiovese musi stanowić co najmniej 80% całej mieszanki. Wina dojrzewają przez co najmniej 1 rok, dzięki czemu są nieco bogatsze i bardziej skoncentrowane. Mają też trochę wyższą minimalną zawartością alkoholu wynoszącą 12%.

• Chianti (Classico) Riserva DOCG – przed butelkowaniem wina muszą leżakować co najmniej 2 lata w beczce. Dzięki temu są bardziej złożone – naszym zdaniem to jedno z najlepszych win do steków.

• Gran Selezione DOCG – to najwyższa klasyfikacja w obrębie Chianti Classico, która wymaga minimum 3 lat starzenia, z czego 30 miesięcy w beczce. Co więcej, winogrona muszą pochodzić z winnic należących do posiadłości, a wino przejść panel degustacyjny, zanim trafi do sprzedaży. To zdecydowanie wino na wyjątkową okazję.

• Chianti Governo DOCG – powstaje poprzez dodanie częściowo suszonych winogron do wina bazowego w celu rozpoczęcia drugiej fermentacji. Dzięki temu wino ma bogatszy styl, o wyższej zawartości alkoholu lub cukru resztkowego, a często wcale nie będzie droższe niż standardowe chianti.

Chociaż wszystkie chianti mają status DOCG, koneserzy rozróżniają jakość wina.

Chianti Classico – co warto o nim wiedzieć?

To jedna z najbardziej znanych odmian chianti, uważana za bardziej wyrafinowaną opcję niż standardowe chianti. Wino produkowane jest w małych ilościach z najlepszych winogron.

Oprócz określenia rodzaju wina, Chianti Classico to podregion w obrębie Chianti, często uważany za jego serce. Obejmuje około 17 000 akrów winnic pomiędzy Florencją a Sieną.

Każda butelka Chianti Classico oznaczona jest czarnym kogutem. Chianti Classico jest prawnie zdefiniowane na podstawie aromatów dzikich jagód, fiołka, irysa, ziemistości i przypraw, a także jako wino pikantne z wyczuwalnymi taninami i odpowiednią dozą kwasowości. Jeśli te cechy są zapewnione w każdej butelce, wówczas na etykiecie wina pojawia się czarny kogut.

Chianti Classico najlepiej opisać jako równowagę elegancji i rustykalnego charakteru, z soczystymi, prostymi taninami i alkoholem zaczynającym się już od 12%.

• Sprawdź! Wina włoskie –  jak czytać etykiety?

Chianti produkowane obecnie w niczym nie przypomina dawnych rozwodnionych win pozbawionych smaku i charakteru. W ostatnich latach chianti ma swój renesans. Od 2013 roku Stany Zjednoczone są głównym importerem chianti na świecie, zamawiając łącznie 31% rocznej produkcji regionu. Jest to obecnie najpopularniejsze włoskie wino czerwone w Ameryce.

W Polsce eksport włoskich win też systematycznie rośnie, wprost proporcjonalnie do wzrostu popytu na wina lepszej jakości. Kochamy włoskie lody, włoską kawę, włoską kuchnie oraz włoskie wino. Dzięki temu na hipermarketowych półkach pojawia się coś więcej niż najtańsze chianti. Warto więc rozejrzeć się za dobrym chianti.

Tomasz Lipiński

(fot. depositphotos)