Poznaj greckie wina – smaki warte odkrycia!

Grecja dopiero pod koniec XX wieku pojawiła się jako poważny gracz w świecie wina. Zresztą do tej pory bardziej kojarzy się z Metaxą lub ouzo niż winem. Tymczasem wyjątkowe odmiany winorośli i niepowtarzalne smaki kuszą enofilów z całego globu – od Londynu po Hongkong.

Greckie wina cieszą się dużym uznaniem krytyków w konkursach. Nic dziwnego, ponieważ wnoszą powiew świeżości. Ciągle pojawiają się nowe i eksperymentalne style, co jest niebywałym atutem, ale jednocześnie greccy producenci nie zapominają o swoich korzeniach i tradycji – w końcu ich kultura winiarska ma już ponad 4 tysiące lat! Co więcej, bardzo duży nacisk kładzie się na zrównoważoną uprawę winorośli.

Choć z winem bardziej łączymy Francję, Włochy, a nawet Gruzję, to obecnie wino jest jedną z najważniejszych części greckiej gospodarki, napędzaną przez eksport. Nie może to dziwić, ponieważ do najlepszych greckich win, prawie zawsze produkowanych z rodzimych winogron, niewiele może się równać.

Kraj ten jest bardzo zróżnicowany klimatyczne – rozdzielony jest łańcuchami górskimi i morskimi cieśninami. Klimat Korfu można porównać do środkowych Włoch, Tracja przypomina warunki panujące w Bułgarii, a słonecznej wyspie Rodos blisko do klimatu północnoafrykańskiego. Te różnice sprawiają, że greckie wina są bardzo różnorodne.

• Sprawdź! Różne oblicza Metaxy – Grecja, która inspiruje!

Grecki system apelacji dzieli kraj na 9 głównych regionów: Trację, Macedonię, Tesalię, Epir, Wyspy Jońskie, Grecję Środkową i Eubeę, Peloponez, wyspy Morza Egejskiego oraz Kretę.

Grecja może też poszczycić się 33 chronionymi nazwami pochodzenia (ChNP) i 114 chronionymi oznaczeniami geograficznymi (ChOG). Niedawno wprowadzono także nową kategorię win szczepowych.

Popularne odmiany win greckich

Obecnie uprawia się ponad 300 różnych rodzimych odmian czerwonych i białych winogron, z których część zdobyła już większą sławę.

• Assyrtiko – najszlachetniejsza biała odmiana, winorośl uprawia się na Santorini, Krecie i wyspach Morza Egejskiego. Jest odmianą dominującą w winach objętych ochroną nazw pochodzenia. Assyrtiko jest najbardziej znane na arenie międzynarodowej, oferując wspaniałe owocowe i kwiatowe aromaty.

• Dafni – ta odmiana z Krety daje aromatyczne białe wina wytrawne z ziołowymi nutami, o dobrej kwasowości i niskiej zawartości alkoholu. Głównie pije się je jako wino młode.
• Vinsanto – uprawiane jest na Santorini. Powstaje z niego złocisto-pomarańczowe wino o złożonym kwiatowym aromacie i smaku pełnym suszonych moreli i rodzynek.
• Roditis – ta biała odmiana często przypomina sauvignon blanc. Daje wina o wyrazistym, eleganckim smaku, wysokiej zawartości alkoholu i zrównoważonej kwasowości.

• Anchialos – winorośl uprawiana jest w Tesalii. Powstają z niej wytrawne wina białe, zaskakująco lekkie jak na upalny klimat Grecji. Ich lekkość przypomina wina białe produkowane w północno-zachodniej Europie.
• Mavrodaphne – czerwone winogrona uprawiane na Peloponezie. Głównie łączy się je z odmianą corinthian black. Bardzo dobre kupaże otrzymuje się również z połączenia mavrodaphne z refosco, agiorghitico i cabernet sauvignon. Z odmiany tej robi się także wina słodkie.
• Agiorghitiko – to flagowy czerwony szczep Grecji. Najlepsze wina pochodzą z apelacji AOC Nemea na Peloponezie. Mają głęboką barwę i bogaty aromat owoców leśnych. Agiorghitiko daje owocowe wina, od lekkich po ciężkie.

• Liatiko – to odmiana czerwonych winogron z Krety, z której powstają wina wytrawne i słodkie. Te drugie cechują bardzo intensywne zapachy kandyzowanych owoców i skoncentrowany smak. Liatiko stanowi 80% mieszanek w rejonie Dafnes.
• Xinomawro – ta czerwona odmiana winogron uprawiana jest głównie w Macedonii. Z niej powstają cięższe wina o wybitnej zdolności do dłuższego dojrzewania. Długo leżakowane xinomawro bywa porównywalna do nebbiolo.
• Mavrotragano – odmiana ta zajmuje tylko 2% powierzchni winnic na Santorini, ale powstają z niej naprawdę ciekawe wina o ciemnej czerwieni oraz mocno wyczuwalnych, lecz łagodnych taninach, które zasługują na najlepsze kulinarne połączenia. Pomimo ciepłego klimatu, w którym rosną winogrona, wina nigdy nie są agresywnie alkoholowe, a kwasowość świetnie równoważy wrodzoną moc mavrotragano.

Dlaczego greckie wina są wyjątkowe?

Wielu, szczególnie gdy dopiero poznaje greckie winiarstwo, zaskakuje to, że w upalnym, słonecznym klimacie Grecji powstają mineralne, lekko słonawe wina białe oraz świeże wina czerwone.

Jest to dość interesujące, a za ten fakt odpowiada… wysokość. Bardzo wiele winnic zakładanych jest na dużych wysokościach, co zapewnia wszystkie korzyści wynikające z dużych wahań temperatury między dniem a nocą. Gorące powietrze zwalnia „metabolizm” winorośli, a niższe temperatury w nocy utrzymują kwasowość i świeżość.

Na przekór światowym trendom winiarskim, Grecy pozostają wierni endemicznym szczepom. Wielu producentów przechodzi obecnie na uprawę winorośli organiczną i nisko interwencyjną, produkując wina wyższej jakości przy mniejszym wpływie na środowisko.

Jednak nie sposób się nie zgodzić, że współczesne greckie wina są pewnym objawieniem i spokojnie mogą podbić świat. Wydaje się, że są na dobrej drodze.

• Sprawdź nasz przepis! Faszerowane papryki po grecku

Poszukaj na półce z winami greckich etykiet i spróbuj czegoś nowego. Możesz wybrać spośród proponowanych przez nas odmian, ale nie cofaj ręki, jeśli pojawi się coś zupełnie obco brzmiącego. Tych greckich win po prostu trzeba spróbować, by na własnej skórze przekonać się, że są inne od wszystkich.

Konrad Bukowski

(fot. depositphotos)