Inspiracje
Chcesz mieć umysł ostry jak brzytwa? Zacznij gotować!
Tak, gotowanie jest dobre dla Twojego mózgu! Regularnie przyrządzając posiłki, trenujesz swój umysł i utrzymujesz go w dobrej formie, a co najważniejsze, opóźniasz procesy jego starzenia. Dbamy o ciało, czas zadbać i o nasze centrum dowodzenia – na całe szczęście możemy to zrobić w bardzo smaczny sposób.
Ta niepozorna czynność wpływa na nasze życie bardziej niż nam się wszystkim wydaje. Z jednej strony kojarzy się ze zwykłą codziennością, kiedy to musimy napełnić nasze wiecznie głodne żołądki. Z drugiej, wiemy, że zachęca do interakcji społecznych i jest doskonałym sposobem na spędzanie czasu z przyjaciółmi. Ale czy zdajesz sobie sprawę, że gotując, intensywnie trenujesz swój mózg?
Dlaczego gotowanie jest dobre dla Twojego mózgu?
Żeby żyć, musimy jeść. Nasze mózgi też potrzebują kalorii, by dobrze pracować. Ale kluczem do jego sprawnego funkcjonowania jest również sama czynność, jaką jest gotowanie. To recepta na utrzymanie umysłu w zdrowiu i dobrej kondycji na długie lata. Badania sugerują też, że taka prosta czynność, jak przygotowywanie posiłków, jest doskonałym sposobem, by zapobiegać chorobom neurodegeneracyjnym. Warto więc zadbać o świetną formę naszego mózgu – ponoć ta część ciała też może być sexy!
1. Przygotowywanie posiłków a funkcje wykonawcze
Gotowanie pomaga stymulować funkcje wykonawcze. Trenuje mózg w obszarach planowania, skupiania uwagi i podejmowania działań ukierunkowanych na konkretny cel. Kiedy w ogóle wpadasz na pomysł, by coś ugotować, Twój mózg musi przetworzyć wiele informacji, zanim w ogóle złapiesz w rękę nóż.
Po pierwsze, zaczynasz od wyszukiwania odpowiedniego przepisu. Masz ochotę na kurczaka, lecz w Internecie lub książce kucharskiej trafiasz na sporo wariacji kulinarnych – szybko rozważasz każdą z nich. Analizując wiele możliwości, pomagasz mózgowi rozwinąć i ustrukturyzować proces myślenia.
Jednocześnie musisz też uwzględnić różne szczegóły w organizacji. Co to oznacza? Twoja partnerka nie lubi oliwek, przyjaciel nie przepada za brokułem, Tobie ostatnio przestała smakować gorgonzola – może wydać Ci się to dziwne, ale dla Twojego mózgu to wyzwanie, problem do rozwiązania. Jak przerobić przepis, co i czym zastąpić, by wszystkim smakowało? Szukasz zamienników, kombinujesz. Myślenie o różnych preferencjach smakowych rozwija empatię i umiejętność podejmowania kompromisów.
- Sprawdź! Jak zaimponować kobiecie w kuchni?
Zamiana oliwek na kapary nie wydaje Ci się wielkim osiągnięciem? Może i nie, ale Twój mózg musiał wykonać pracę, by wpaść na to rozwiązanie. Co więcej, wymagało to od niego dobrej pamięci – być może przypomniało Ci się, że to właśnie kapary kiedyś jej bardzo smakowały w spaghetti. Sięgasz po swoje doświadczenia. Skupiasz się na swoim celu, ćwicząc w ten sposób koncentrację.
Co więcej, już samo sporządzanie listy i robienie zakupów wymaga pamięci oraz skupienia. Może być tak, że dany składnik nie będzie dostępny na sklepowej półce, więc bardzo szybko będziesz musiał improwizować i pomyśleć o alternatywie. Wykorzystujesz swoją kreatywność, a to również przynosi korzyści Twojemu mózgowi.
2. Ćwiczenie pamięci sensorycznej i zdolności motorycznych
Po drugie, przygotowywanie posiłków poprawia pamięć sensoryczną. Wszystkie Twoje doświadczenia kulinarne, które zebrałeś do tej pory – zioła, przyprawy, konkretne dania – pozwalają Ci wyobrazić sobie już na podstawie samego przepisu, jak dana potrawa będzie smakować. Możesz i tutaj rozwijać swoją kreatywność, dobierając dodatkowe składniki, które Twoim zdaniem (i oczywiście na bazie Twoich dotychczasowych doświadczeń z jedzeniem) będą doskonale pasowały.
Poza tym wszystkie bodźce sensoryczne, które odczuwasz podczas gotowania i jedzenia – smaki, różne tekstury, różnice w temperaturze, aromaty, kolory, kulinarne dźwięki – stymulują Twój mózg, dostarczając różnych doznań, a dzięki temu on się po prostu nie nudzi.
Jednak na tym nie koniec dobroczynnych właściwości gotowania dla Twojego mózgu. Krojenie, siekanie, obieranie, oddzielanie białek od żółtek, odmierzanie składników, mieszanie, wyrabianie, tarcie, mielenie… To wszystko wpływa na zdolności motoryczne. Gdy jedna ręka miesza, a druga dorzuca zioła do garnka, uaktywniasz obie półkule. Wpływa to również Twoją uwagę – musisz się skoncentrować zarówno na przepisie, jak i czynnościach, które wykonujesz.
3. Umysł uczy się w kuchni wielozadaniowości
Celem gotowania jest przygotowanie posiłku w taki sposób, aby całość była gotowa na czas. Oto następne wyzwanie i ćwiczenie dla Twojego umysłu. Musisz tak zorganizować pracę i ustalić kolejność wykonywanych zadań, by wszystko zbiegło się w odpowiednim czasie. Określasz priorytety – co wykonasz na samym początku, a co później. Nie jest to takie łatwe.
Musisz zrównoważyć swój czas oraz zasoby i dobrze przygotować swoje stanowisko w kuchni. Jednocześnie też czytasz przepis, podążasz za jego wskazówkami, wykonujesz kilka czynności – czasami naraz, czasami jedna po drugiej – płynnie przechodzisz do kolejnego zadania, być może musisz wrócić ponownie do jakiegoś składnika… Żonglowanie tyloma zadaniami wydaje się uciążliwe. Jednak te same rzeczy, które sprawiają, że gotowanie wydaje się Tobie dość przytłaczające, są jednocześnie niesamowitym ćwiczeniem dla mózgu!
Gdy gotujesz, w pełni wykorzystujesz zdolności swojego umysłu do wielozadaniowości, zarządzenia czasem i procesami, organizacji, ustalania priorytetów, utrzymywania koncentracji na wysokim poziomie, rozwiązywania problemów. Przyrządzanie posiłków buduje nie tylko nowe wspomnienia, ale pozwala wracać do dawnych, a nawet je odzyskać. Ile razy miałeś tak, że podczas jedzenia nagle doznałeś olśnienia i wróciłeś myślami do zdarzeń z przeszłości? Dany aromat, smak, miejsce może wyzwolić ukryte dotąd wspomnienia.
Przygotowywanie posiłków to niezwykle wciągająca przygoda. Daje Ci okazję, by spróbować nowych rzeczy i poszerzać horyzonty. Jednak pamiętaj, że to Ty możesz sprawić, aby gotowanie było skomplikowane albo proste – to zależy od Ciebie. Możesz nawet zacząć od banalnego przepisu na sałatkę z 3 składników. Nieważne. Posiłki na „mniejszą skalę” też wymagają równoważnych umiejętności, co trzydaniowa kolacja z przyjaciółmi. Po prostu baw się dobrze, spotkaj się z innymi ludźmi i ciesz się posiłkiem.
Kiedy jesteś smutny, gotuj! Kiedy jesteś zły, gotuj! Kiedy czujesz się szczęśliwy, gotuj! Wszystko to, co stworzysz w kuchni, będzie pochodzić z doświadczenia, eksperymentów i wykorzystania Twojej kreatywności. Gotuj, a Twój mózg będzie Ci wdzięczny!
Karolina Mec
Gotowanie dobre na wszystko!