O co chodzi z jakością prosecco? Klasyfikacja włoskich bąbelków

Prosecco to nie tylko wino na aperitif czy baza do koktajli typu Aperol Spritz. To jeden z najbardziej eksportowanych włoskich produktów, który zdobył serca konsumentów na całym świecie Ale nie każde prosecco zasługuje na oklaski.

Wśród milionów butelek są zarówno te codzienne, sprzedawane w marketach, jak i wyrafinowane perełki, które powstają z winogron uprawianych na stromych wzgórzach Wenecji Euganejskiej i zbieranych ręcznie.

Co ciekawe, różnica cenowa między najtańszym a najdroższym prosecco potrafi być pięcio-, a nawet dziesięciokrotna. Dlaczego? Odpowiedź kryje się w systemie klasyfikacji włoskich win, który jasno rozdziela produkty masowe od tych wysokiej jakości. Podstawą są oznaczenia DOC i DOCG – i choć wyglądają podobnie, niosą ze sobą zupełnie inną wartość.

• Czytaj także! 9 rzeczy, których możesz nie wiedzieć o prosecco

Prosecco to bardzo bogaty świat smaków oraz aromatów (fot. depositphotos).

Na szczycie piramidy – Cartizze DOCG Superiore

To prosecco z absolutnej ekstraklasy. Produkowane z winogron pochodzących z malutkiego obszaru Cartizze w Valdobbiadene – to zaledwie 107 hektarów wzgórz uznawanych za najlepsze terroir regionu.

Tu winogrona osiągają idealną dojrzałość dzięki południowym zboczom, łagodnemu klimatowi i wyjątkowo żyznej glebie (wapień, glina i piaskowiec). Winorośle są uprawiane niemal wyłącznie ręcznie.

Prosecco z Cartizze jest intensywnie owocowe, aksamitne, z wyczuwalnymi nutami dojrzałych gruszek, jabłek, migdałów i białych kwiatów. Ma naturalną elegancję, głębię i długi finisz. Jest zwykle produkowane w wersji dry, co oznacza większą ilość cukru resztkowego – ale zrównoważoną świeżą kwasowością.

DOCG Superiore Rive – wyselekcjonowane winnice

Rive to lokalne określenie stromych winnic. Za tą nazwą stoją dokładnie 43 wyselekcjonowane winnice na terenach w Conegliano i Valdobbiadene. Każde Rive jest oznaczone nazwą miejscowości, co podkreśla lokalny charakter trunku.

Prosecco – idealne wino na ciepłe dni. Co warto o nim wiedzieć?

Te winnice często mają ekstremalne nachylenie, sięgające 70%, przez co mechanizacja zbiorów jest niemożliwa. Wszystko odbywa się ręcznie, a każda butelka reprezentuje konkretne terroir.

Rive to zazwyczaj wina rocznikowe (millesimato), często produkowane z jednej winnicy (tzw. cru)– zawierają minimum 85% winogron z danego roku. Styl? Większa mineralność, wyrazista struktura, elegancja i często nieco bardziej surowy charakter.

DOCG Superiore – złoty standard prosecco

To najpopularniejsza i najlepiej rozpoznawalna apelacja wysokiej jakości prosecco. Jeśli znajdziesz to określenie na butelce, możesz być pewien, że masz do czynienia z bardzo dobrym winem. Jego produkcja odbywa się w kontrolowanych warunkach, a pochodzenie winogron jest ściśle określone.

Oznaczenie DOCG Conegliano Valdobbiadene Prosecco Superiore dotyczy win produkowanych wyłącznie na wzgórzach pomiędzy miejscowościami Conegliano i Valdobbiadene – na obszarze wpisanym w 2019 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. To tutaj narodziło się prosecco, jakie znamy dziś.

• Sprawdź naszą recenzję! Conegliano Valdobbiadene Prosecco – dobre wino musujące z Lidla

Ale istnieje też mniej znana, choć równie ważna kategoria – Assolo. To określenie używane przez niektórych producentów w obrębie DOCG, by zaznaczyć, że prosecco pochodzi z jednej konkretnej działki lub nawet jednej winnicy, co przypomina francuskie cru. Takie wina mają silnie indywidualny charakter, są często limitowane, a ich styl zależy od mikroklimatu, gleby i rzemieślniczego podejścia producenta.

Wina DOCG Superiore oferują doskonały balans między owocowością, świeżością i delikatną strukturą bąbelków.

DOC Treviso – średnia półka

To prosecco z szerszego obszaru, który obejmuje prowincję Treviso. Chociaż nie jest to kategoria premium, nadal spełnia wyższe normy niż zwykłe DOC. Produkcja jest bardziej zautomatyzowana, a wina są lekkie, przyjemne i przystępne cenowo. W aromacie dominują nuty jabłek, gruszek, cytrusów i delikatnych kwiatów.

To dobry wybór na spotkania ze znajomymi, pikniki czy jako baza do koktajli. Wersje Extra Dry i Brut są najbardziej uniwersalne.

DOC – prosecco masowe, ale nie zawsze złe

Na samym dole piramidy mamy Prosecco DOC – wina produkowane na szeroką skalę w regionach Wenecji Euganejskiej i Friuli-Wenecji Julijskiej. To wina lekkie, proste, idealne do koktajli (hello, Aperol Spritz!) lub do gotowania.

Choć ilość góruje tu nad jakością, niektóre butelki potrafią zaskoczyć przyzwoitym smakiem, zwłaszcza od mniejszych producentów. Jednak zdecydowana większość to proste, świeże, owocowe prosecco, które dobrze sprawdza się w drinkach albo jako codzienne wino stołowe. Jednak nie spodziewaj się fajerwerków.

Klasyfikacja jakości prosecco pokazuje, że ten popularny trunek może być zarówno codziennym bąbelkiem do szprycerów, jak i wyrafinowanym winem do celebracji. Im wyżej na piramidzie, tym więcej pasji, precyzji i terroir w każdej kropli. A więc – następnym razem, gdy sięgniesz po butelkę prosecco, sprawdź, co naprawdę pijesz.

Konrad Bukowski

(fot. depositphotos)